ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Λονδίνο , Χριστούγεννα '05

Θα σας αποχαιρετίσω για κάποιες μέρες και συγκεκριμένα μέχρι την επιστροφή μου στη Σάμο στις αρχές Ιανουαρίου. Αναχώρηση αύριο (καιρού επιτρέποντος) με πλοίο για Πειραιά. Οδικώς στη Θεσσαλονίκη για Χριστούγεννα και αμέσως μετά για Παρανέστι. Μετά βλέπουμε. Μπορεί και κάπου αλλού. Εύχομαι να περάσετε όλοι καλές γιορτές και να έχετε μετά κάτι να διηγηθείτε και να θυμάστε. Οι μνήμες μας και οι εμπειρίες μας, είναι όλο μας το είναι.

ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ

Σε αυτή τη χώρα πολλά είναι τα κακώς κείμενα, υπάρχει όμως πολιτική δικαιοσύνη. Κοινοβουλευτική πλειοψηφία-διακυβέρνηση έχει ένα κόμμα το οποίο δεν ψηφίζεται ούτε καν από το 45% του πληθυσμού και τα πολιτικά δρώμενα-αποφάσεις καθορίζονται από ένα κόμμα που δεν ψηφίζεται ούτε καν από το 5% του πληθυσμού. Απόλυτη πολιτική δικαιοσύνη!

Α, ΚΑΛΑ! ΤΙ ΝΑ ΜΑΣ ΠΕΙ ΚΑΙ Ο ...ΤΑΔΕ!

Στην Ελλάδα όταν εκφράζεται μία θέση ή άποψη σπάνια ακούμε το περιεχόμενο της. Αυτό που πρωτίστως μας ενδιαφέρει είναι η ταυτότητα αυτού που την εκφράζει ή κοινώς "τι καπνό φουμάρει". Με αυτόν τον τρόπο, και τοποθετώντας ταμπέλες στον κάθε συνομιλητή, χάνεται η έννοια του ουσιαστικού διαλόγου και υπεισέρχεται η αντιπαλότητα και η οπαδοποίηση. Βάλτε σε ένα δωμάτιο έναν Ολυμπιακό και έναν Παναθηναϊκό και αφήστε τους να ζητητάνε επί ώρες. Θα βγει κάτι ουσιαστικό από μία τέτοια συζήτηση; Πρέπει να σταματήσουμε να στιγματίζουμε τους συνομιλητές μας με προσωπικούς χαρακτηρισμούς και ιδεολογικές ταυτότητες και να αρχίσουμε να ακούμε ΤΙ ΛΕΝΕ! Είναι ανάγκη μεγάλη να πιστέψουμε στη δύναμη και αξία του ορθού λόγου. Μήπως και βγάλουμε κάποια άκρη μέσα σε αυτήν την ιδεολογική, κοινωνικοπολιτική θολούρα που μας περιβάλει.

People who...

avoid commitment are people who know what a big thing it is.

ΛΙΓΟ ΑΠΟ ΤΟ ΑΙΜΑ ΣΟΥ

Ξεκίνησα να διαβάζω το "λίγο από το αίμα σου" της Σώτης Τριανταφύλλου πριν από δύο βδομάδες, όταν στη χώρα κυριαρχούσε το σκάνδαλο του Βατοπεδίου. Και το ολοκλήρωσα εν μέσω διαδηλώσεων, βανδαλισμών και βίαιων εξάρσεων για ένα άλλο σκάνδαλο ή μπορεί και για όλα τα σκάνδαλα μαζί. Είμαστε μία ωραία ατμόσφαιρα, που έλεγε και ένας μεγάλος κωμικός του παρελθόντος.

Παρά ταύτα το ολοκλήρωσα με αρκετή προσήλωση και μπορώ να γράψω μερικές εντυπώσεις. Καταρχάς είναι το δεύτερο βιβλίο της Σώτης Τριανταφύλλου που διαβάζω. Πέρυσι διάβασα το βιβλίο "Για την σημαία και το έθνος", του οποίου η ανάγνωση αρκεί για να κατανοήσεις τις απόψεις της συγγραφέως για έννοιες όπως η οικογένεια, η πατρίδα, το έθνος και η θρησκεία. Οι προαναφερθείσες έννοιες παίζουν μεγάλο ρόλο στο τελευταίο μυθιστόρημα της.

Από το οπισθόφυλλο :

"Με τον Ιερώνυμο ντε Μπιουτ αποχαιρετηθήκαμε με την ίδια αλλόκοτη χειρονομία -το πιάσιμο του αγκώνα- προτού βρω την ευκαιρία να ρωτήσω για τη Λύντια κάτι περισσότερο από ένα βιαστικό «Τι κάνει η Λύντια;» και «Μένει ακόμα στο Λονδίνο;» και να πάρω μονολεκτικές απαντήσεις: «Καλά» και «Ναι». Και χωρίσαμε προτού αποφασίσω αν ήθελα να τον ξαναδώ, ή να ζητήσω τουλάχιστον τον αριθμό του τηλεφώνου του· προτού μαντέψω αν ήθελε να ξαναϊδωθούμε εκείνος. Δεν πήγα στο Πάρκο· άλλωστε, είχε αρχίσει να ψιλοβρέχει. Αγγλικό καλοκαίρι: αρχίζει στο τέλος Ιουλίου, τελειώνει στην αρχή Αυγούστου. Στράφηκα προς τα βόρεια και περπάτησα με γρήγορο βήμα μέχρι το σπίτι· όταν έκλεισα πίσω μου την πόρτα, δεν ήξερα αν η ταχυκαρδία οφειλόταν στο περπάτημα ή στην αναστάτωση που μου είχε προκαλέσει η συνάντηση με τον Ιερώνυμο. Όπως και να είχε, έγραψα αυτό το βιβλίο, το τέταρτο της ζωής μου (το τρίτο βρίσκεται ακόμα στο συρτάρι· δεν θέλησα να το εκδώσω· ίσως εξηγήσω αργότερα το γιατί· ίσως και να μην εξηγήσω): πάντως, σε τούτο εδώ το βιβλίο -που μοιάζει με μυθιστόρημα αλλά δεν είναι· είναι το χρονικό της ζωής μας- πρωταγωνιστούν ο Ιερώνυμος ντε Μπιουτ, η Λύντια ντε Μπιουτ κι εγώ. Επίσης, η Κλαίρη ντε Μπιουτ, η μικρή μου αδερφή Μπέθανυ και ο τρελός μου πατέρας Ρόναλντ Ρ. Σταμπς, που το σωτήριο έτος 1930 μετανάστευσε στην Ανατολική Αφρική για να καλλιεργήσει χρυσάνθεμα."

Όπως αναφέρει και το οπισθόφυλλο, στο βιβλίο πρωταγωνιστούν έξι άτομα. Τρία άτομα της οικογένειας Ντε Μπιούτ (η μαμά Κλαίρη, ο Ιερώνυμος και η αδελφή του η Λύντια) και τρία άτομα της οικογένειας Στάμπς (ο πατέρας Ρόναλντ, ο Ευγένιος και η μικρή του αδελφή Μπέθανυ). Οι δύο οικογένειες έχουν τρία κοινά στοιχεία και αρκετές διαφορές. Πρώτον είναι Αγγλικής καταγωγής, δεύτερον είναι οικογένειες χωρισμένων γονέων και τρίτον μετανάστευσαν σχεδόν την ίδια εποχή στη Κένυα (Αγγλική αποικία από το 1930 έως το 1966). Η ιστορία τοποθετείται χρονικά και ιστορικά στο διάστημα που η Κένυα αποικιοκρατούνταν από τους Άγγλους. Σε πρώτο πλάνο δεν είναι ο τρόπος ζωής στην Αγγλία και κατόπιν στην Αφρική, αλλά ο χαρακτήρας των πρωταγωνιστών και οι μεταξύ τους σχέσεις. Πρόκειται δηλαδή για ένα βιβλίο σκιαγράφησης χαρακτήρων. Την ιστορία μας αφηγείται ο Ευγένιος (Γιουτζίν) Στάμπς. Ο Ευγένιος εξιστορεί την σχέση του με τον "κολλητό" του, τον Ιερώνυμο, με τον οποίο πέρασε μία ταραχώδη φοιτητική ακαδημαϊκή χρονιά στην Οξφόρδη. Σκιαγραφεί το πατέρα του, έναν μεσήλικα γεμάτο ευθυμία , αγνή καρδιά και επιχειρηματικό δαιμόνιο. Μας εκμυστηρεύεται τον ανεκπλήρωτο και βασανιστικό έρωτα του για την Λύντια Ντε Μπιούτ η οποία ποτέ δεν τον αγάπησε καθώς ήταν "κολλημένη" στον νεανικό της έρωτα. Περιγράφει τη ζωή στην Εύθυμη Κοιλάδα της Κένυας, τον τόπο που ζούσαν οι άγγλοι έποικοι, με τους χορούς, τις λέσχες, τις ανταλλαγές συντρόφων και τις ίντριγκες αλλά και την στιγνή καταπίεση και εκμετάλλευση των μαύρων. Μας δίνει μία εικόνα της θρησκευτικής και αριστοκρατικής ψευδοηθικής των εποίκων. Και τέλος, μας μεταφέρει στη σκοτεινή περίοδο του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, όπου λαμβάνει μέρος και ο ίδιος πολεμώντας στην Ασία (σε συνέντευξη της η Σώτη Τριανταφύλλου είπε ότι έγραψε 50 επιπλέον σελίδες σχετικά με τον πόλεμο αλλά στο τέλος τις "έκοψε").

Εκτός από τις αφηγήσεις του Ευγένιου, ενδιαφέρον παρουσιάζει η ιστορία ακραίου έρωτα της ανήλικης Μπέθανυ Στάμπς και του Ιερώνυμου (της γράφει σε ένα γράμμα: "Θέλω να κυλήσω μέσα σου όπως το αίμα»… […] «τρίζουν οι αστερισμοί» … […] «μεγάλωσε λίγο, λιγάκι ακόμα… η αγάπη μου χωράει τον καταρράκτη σ’ ένα ποτήρι"). Αξιοσημείωτος χαρακτήρας και ο μπάτλερ της οικογένειας Ντε Μπιούτ, ο κύριος Φίλιπς, ένας σκεπτόμενος υπηρέτης που ενίοτε απεργεί (!) και διαβάζει Κάρλ Μαρξ.

Εν τέλει, θα λέγαμε ότι το βιβλίο αγγίζει πολλά θέματα αλλά εμβαθύνει σε τρία από αυτά: στον έρωτα (Λύντια-Ευγένιος και Ιερώνυμος-Μπέθανυ), την θρησκεία (ο Ιερώνυμος είναι πιστός Καθολικός ενώ ο Ευγένιος αγνωστικιστής) και την νοσταλγία (το βιβλίο διατρέχει μία περίοδο σχεδόν 40 χρόνων με πολλές παρελθοντικές αναφορές).

"Σε αυτό το βιβλίο όλα είναι αληθινά τίποτα όμως δεν είναι βέβαιο"

Viva La Vida-Coldplay

I used to rule the world
Seas would rise when I gave the word
Now in the morning I sweep alone
Sweep the streets I used to own
I used to roll the dice
Feel the fear in my enemy's eyes
Listen as the crowd would sing:
"Now the old king is dead! Long live the king!"
One minute I held the key
Next the walls were closed on me
And I discovered that my castles stand
Upon pillars of salt, pillars of sand

I hear Jerusalem bells are ringing
Roman Cavalry choirs are singing
Be my mirror my sword and shield
My missionaries in a foreign field
For some reason I can't explain
Once you know there was never, never an honest word
That was when I ruled the world
(Ohhh)

It was the wicked and wild wind
Blew down the doors to let me in.
Shattered windows and the sound of drums
People couldn't believe what I'd become
Revolutionaries Wait
For my head on a silver plate
Just a puppet on a lonely string
Oh who would ever want to be king?

I hear Jerusalem bells are ringing
Roman Cavalry choirs are singing
Be my mirror my sword and shield
My missionaries in a foreign field
For some reason I can not explain
I know Saint Peter will call my name
Never an honest word
But that was when I ruled the world
(Ohhhhh Ohhh Ohhh)

Hear Jerusalem bells are ringings
Roman Cavalry choirs are singing
Be my mirror my sword and shield
My missionaries in a foreign field
For some reason I can not explain
I know Saint Peter will call my name
Never an honest word
But that was when I ruled the world
(Oooooh Oooooh Oooooh)

ΑΣΠΡΟ-ΜΑΥΡΟ

Οι συντηρητικοί υποστηρίζουν θέσεις υπέρ της διασφάλισης της δημόσιας τάξης και εκφράζουν τον αποτροπιασμό τους για τις καταστροφές περιουσιών. Ονομάζουν τους διαδηλωτές, αληταράδες και εγκληματίες. Οι "αριστεροί" λένε ότι η βία φέρνει βία και ότι καλά κάνουν οι αγωνιστές και αντιεξουσιαστές και σπάνε ότι βρίσκουν μπροστά τους. Ονομάζουν τους διαδηλωτές, "παιδιά" και επαναστάτες και τους δικαιολογούν απόλυτα. Οι συντηρητικοί υποστηρίζουν ότι αν ευνουχίσεις τους αστυνομικούς και τους δώσεις να καταλάβουν ότι η οποιαδήποτε απόπειρα σύλληψης ή εκφοβισμού των νέων που προβαίνουν σε παραβατική συμπεριφορά, θα αποβεί για αυτούς ποινικά, κοινωνικά και επαγγελματικά καταστροφική, τότε ουσιαστικά δεν έχεις αστυνομία ικανή να επιβάλει την τάξη και να προστατεύσει τον πολίτη αλλά άβουλους και φοβισμένους ένστολους που περιφέρονται ασκόπως. Ονομάζουν τους αστυνομικούς, όργανα της τάξης και της δημόσιας ασφάλειας και τους κριτικάρουν όταν δεν εκτελούν σωστά το λειτούργημα για το οποίο πληρώνονται (από τους φόρους του λαού όπως λένε). Οι "αριστεροί" υποστηρίζουν ότι οι αστυνομικοί εκτραχύνονται και λειτουργούν ασύδοτα και βίαια επειδή ότι και να κάνουν, ότι και αν πράξουν, έχουν την κάλυψη και την προστασία των μηχανισμών της εξουσίας και μένουν πάντα ατιμώρητοι. Οποιαδήποτε επιθετική πράξη αστυνομικού, ακόμα και αυτού που αμύνεται για την ζωή του, είναι εξ ορισμού κατακριτέα. Κοινώς, καλός αστυνομικός είναι ο νεκρός αστυνομικός. Ονομάζουν όλους τους αστυνομικούς, μπάτσους, γουρούνια και δολοφόνους και τους θεωρούν άμεσους εκφραστές της αστικής-καπιταλιστικής τρομοκρατίας.

Οι συντηρητικοί είναι υπέρ της κατάργησης του πανεπιστημιακού ασύλου. Οι "αριστεροί" είναι εναντίον. Οι μεν λένε άσπρο. Και οι δε μαύρο.

Τα πράγματα, όπως συνήθως συμβαίνει στη ζωή, είναι κάπου στη μέση. Στην γκρίζα ζώνη. Για αυτόν τον λόγο άλλωστε είναι τόσο θολό το ιδεολογικό και πολιτικό πεδίο. Για αυτόν τον λόγο τα ΜΜΕ την μία ημέρα κατακρίνουν την αστυνομία επειδή δεν έκανε την δουλειά της (δηλαδή να συλλάβει τους ταραξίες, και πως αλλιώς να συλλάβεις κάποιους ταραξίες αν δεν χρησιμοποιήσεις βία;) και την αμέσως επόμενη την κατακρίνουν επειδή έκανε την δουλειά της! Τα πράγματα είναι κάπου στη μέση, ποτέ στη ζωή δεν υπερισχύουν τα χρώματα του άσπρου και του μαύρου, αντιθέτως το γκρι είναι αυτό που κυριαρχεί. Από την μία έχουμε την (από ότι φαίνεται μέχρι στιγμής) απαράδεκτη και αξιόποινη εν ψυχρώ εκτέλεση ενός πιτσιρικά (ένα γεγονός που ήταν θέμα χρόνου το πότε θα συμβεί...) και από την άλλη την άσκοπη και κατακριτέα λεηλασία της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας.

Δεν καταλαβαίνω πως μπορούν κάποιοι, ελαφρά τι καρδία, να δικαιολογούν την δεύτερη πράξη ως απόρροια της πρώτης. Επίσης δεν καταλαβαίνω γιατί η δεύτερη πράξη είναι για κάποιους άλλους τόσο σημαντική που η δολοφονία ενός νέου 15 ετών να περνάει για αυτούς σε δεύτερη μοίρα και να είναι απλώς ένα ατυχές περιστατικό.

Με αυτά και μ' αυτά, ο κύκλος της βίας δύσκολα θα κλείσει εδώ. Προβλέπεται μεγάλος αναβρασμός. Και στους δρόμους και στα γήπεδα και σε άλλους χώρους κοινωνικών εκδηλώσεων. Είναι δεν είναι ένας χρόνος από τότε που ένας αστυνομικός έκανε το λάθος να παρακολουθήσει μία συναυλία στο Ελληνικό. Τον αναγνώρισαν κάποιοι και τον κτύπησαν σχεδόν μέχρι θανάτου. Αγνοώ την τύχη του. Αγνοώ και την τύχη μιας κοινωνίας που δεν μπορεί ύστερα από 35 χρόνια δημοκρατίας, να οργανώσει ένα κράτος δικαίου με σεβασμό στην ανθρώπινη ζωή, την αξιοπρέπεια, τον μόχθο του άλλου. Ένα κράτος χωρίς διαφθορά στην δικαιοσύνη. Η οποία (θα έπρεπε να) είναι η ύψιστη εξουσία. Ένα κράτος που δεν μπορεί να εκπαιδεύσει ένστολους αστυνομικούς. Ένα κράτος με τεράστιες κοινωνικές ανισότητες. Και ως γνωστόν ο ασφαλέστερος τρόπος να γεννηθεί και να πολλαπλασιαστεί η βία είναι η διεύρυνση των ανισοτήτων.

ΕΝΑ ΠΑΛΑΙΟ ΡΗΤΟ...

των Κικούγιου λέει: " Μιλάει πολύ όποιος ξέρει λίγα"

ΠΕΡΙ ΤΥΦΛΟΤΗΤΟΣ

Πριν μερικές μέρες ολοκλήρωσα την ανάγνωση του "Περί Τυφλότητος". Βρήκα αφορμή λοιπόν από αυτό, και έκανα μία σύντομη αναζήτηση στο internet σχετικά με το βιβλίο, την ταινία που βασίστηκε σε αυτό και στον συγγραφέα Ζοσέ Σαραμάγκου.

Στο site της Πρωτοπορίας βρήκα μερικά στοιχεία για τον συγγραφέα: Ο Ζοζέ Σαραμάγκου γεννήθηκε το 1922 στην Αζινιάγκα από αγροτική οικογένεια. Αναγκάστηκε να εγκαταλείψει τις σπουδές του μετά τις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου και να αρχίσει να δουλεύει. Ουσιαστικά είναι αυτοδίδακτος. Μετά από πολλές δουλειές βρέθηκε να εργάζεται επί δώδεκα χρόνια σε έναν εκδοτικό οίκο ενώ ταυτόχρονα άρχισε να δημοσιογραφεί. Το πρώτο έργο που δημοσίευσε ήταν μια συλλογή διηγημάτων το 1966. Από το 1993 ζει στα Κανάρια Νησιά ως αυτοεξόριστος, απόφαση που έλαβε όταν κορυφώθηκε η ρήξη του με την πορτογαλική Εκκλησία και με αφορμή το έργο του Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιο. Από το νησάκι Λανθαρότε εκδίδει κάθε χρόνο ένα από τα «Τετράδια του Λαμθαρότε», ημερολόγια από την καθημερινή του ζωή. Το 1998 του απονεμήθηκε το Νόμπελ λογοτεχνίας.

Αυτή είναι και μία λίστα με τα βιβλία του Σαραμάγκου που έχουν εκδοθεί στη χώρα μας:
Η ιστορία της άγνωστης νήσου
Η πέτρινη σχεδία
Η Σπηλιά
Η χρονιά που πέθανε ο Ρικάρντο Ρέις
Ιστορία της πολιορκίας της Λισαβόνας
Λέγοντας ιστορίες
Μικρές αναμνήσεις
Ο άνθρωπος αντίγραφο
Όλα τα ονόματα
Περί θανάτου
Περί τυφλότητος
Περί φωτίσεως
Το κατά Ιησούν Ευαγγέλιον
Το μεγαλύτερο λουλούδι του κόσμου
Το χρονικό του Μοναστηριού

Κατά την αναζήτηση που έκανα, βρήκα υπερδιπλάσιες αναφορές στην ταινία Blindness (μεταφράστηκε ως "Περί τυφλότητος") σε σχέση με αυτές που είχαν ως θέμα το βιβλίο και τον συγγραφέα. Θα έλεγα μάλιστα ότι πάρα πολλοί έμαθαν για το βιβλίο μέσω της ταινίας. Λογικό αυτό, καθώς ζούμε στη εποχή της εικόνας, και το διάβασμα δεν είναι βασικό χαρακτηριστικό των καιρών μας. Εν πάση περιπτώσει, εγώ την ταινία δεν την έχω δει ακόμα αλλά σκοπεύω να το κάνω όταν μου δοθεί η ευκαιρία. Για το βιβλίο όμως που διάβασα μπορώ να γράψω μερικά πράγματα.

Πριν όμως γράψω για το "Περί Τυφλότητος" να σημειώσω κάτι που συνειδητοποίησα όταν αποφάσισα να αναρτήσω το παρόν. Τις περισσότερες φορές που διαβάζω περισσότερα του ενός βιβλία ενός συγγραφέα, διαπιστώνω ότι το πρώτο από αυτά, μου άρεσε και περισσότερο. Το ίδιο ισχύει και με τα βιβλία του Σαραμάγκου. Βέβαια, όσον αφορά τον Πορτογάλο συγγραφέα, έχω διαβάσει μόνο δύο βιβλία του (το "Ο άνθρωπος αντίγραφο" και το "Περί Τυφλότητας"), δηλαδή ένα δείγμα όχι επαρκές για να με κάνει να καταλήξω σε αυτό το συμπέρασμα. Διαβάζοντας και άλλα βιβλία στο μέλλον θα διαπιστώσω αν το αγαπημένο μου θα είναι "Ο άνθρωπος αντίγραφο". Μέχρι τώρα ως πρώτα βιβλία μου άρεσαν περισσότερο: "Κωδικός Αίνιγμα" του Ρόμπερτ Χάρις, "Η Ασπίδα της Σπάρτης" του Βαλέριο Μάσιμο Μανφρέντι, "Ο Πίνακας της Φλάνδρας" του Αρτούρο Πέρεθ-Ρεβέρτε, "Το Αστείο" του Μίλαν Κούντερα και άλλα πολλά που δεν μπορώ να θυμηθώ τώρα. Μπορεί να είναι και τυχαίο πάντως.

Περίληψη του "Περί Τυφλότητος" : Ένας άνθρωπος χάνει ξαφνικά το φως του. Τα περιστατικά αιφνίδιας τύφλωσης κλιμακώνονται και η κυβέρνηση αποφασίζει να βάλει σε καραντίνα τους τυφλούς. Με γραφειοκρατική ακρίβεια, ο Σαραμάγκου έχει υπολογίσει όλα όσα θα μπορούσαν να συμβούν σ έναν κόσμο που χάνει την όρασή του. Για πόσο καιρό η κίνηση στους δρόμους θα είναι ομαλή; Για πόσο καιρό θα επαρκούν τα τρόφιμα για τις πεινασμένες ορδές; Πόσος χρόνος χρειάζεται για να καταρρεύσει η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος, αερίου και νερού; Τι θ απογίνουν τα κατοικίδια; Οι σεξουαλικοί φραγμοί; Πόσοι τυφλοί φτιάχνουν μια τυφλότητα;

Ο Σαραμάγκου δεν χάνει καθόλου χρόνο με εισαγωγές. Στην δεύτερη κιόλας σελίδα εμφανίζεται το πρώτο κρούσμα τύφλωσης. Ένας οδηγός σταματημένος στο φανάρι χάνει ξαφνικά το φως του ή μάλλον το βρίσκει δια παντός καθώς δεν τα βλέπει όλα μαύρα αλλά κατάλευκα. Ο συμπονετικός συνάνθρωπος που θα προσφερθεί να τον οδηγήσει σπίτι του, θα του κλέψει το αυτοκίνητο. Ο πρώτος τυφλός συνοδευόμενος από την έκπληκτη γυναίκα του, πηγαίνει στον οφθαλμίατρο για να διαγνώσει ποιο είναι το πρόβλημα του. Σιγά σιγά τα κρούσματα λευκής τυφλότητας αυξάνονται γεωμετρικά και η κυβέρνηση λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα... Θέτει σε καραντίνα τους τυφλούς και τους μολυσμένους ώστε να περιορίσει την εξάπλωση της ασθένειας. Με πρωταγωνιστές τον οφθαλμίατρο, την γυναίκα του οφθαλμίατρου, τον πρώτο τυφλό, την γυναίκα του πρώτου τυφλού, την γυναίκα με τα σκούρα γυαλιά, τον γέρο με την μαύρη καλύπτρα και τον μικρό με τον στραβισμό ο Σαραμάγκου εξιστορεί μία κατάσταση επιστημονικής φαντασίας , θα έλεγε κανείς εξωφρενική, που όμως είναι ξεκάθαρα αλληγορική. Περιγράφει με γλαφυρότητα την αποκτήνωση του ανθρώπου όταν χάσει την βασικότερη των αισθήσεων. Μία κοινωνία χωρίς όραση παραδίδεται στην αναρχία και το χάος. Η βρωμιά και η δυσωδία βρίσκονται παντού, οι βασικές ανάγκες είναι αδύνατον να εκπληρωθούν και μέσα σε όλο αυτό το σκηνικό το αίσθημα της αυτοσυντήρησης γιγαντώνεται με αποτέλεσμα την αποθέωση του ατομικισμού. Υπάρχουν όμως κάποια πράγματα σε αυτήν την κοινωνία που μένουν απαράλλαχτα. Ένα από αυτά είναι η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Η επικράτηση του ισχυρότερου και η επιβολή του νόμου του. Και ένα άλλο είναι η δύναμη της συντροφικότητας και του ανθρωπισμού που μπορούν να κάνουν θαύματα ακόμα και κάτω από τις πιο δύσκολες συνθήκες.

Σε αυτήν την τυφλή πόλη αγνώστων λοιπόν στοιχείων (δεν έχει και σημασία άλλωστε), υπάρχει κάποιος που βλέπει. Είναι και ο μοναδικός. Η γυναίκα του οφθαλμίατρου προσποιείται την τυφλή για να μπει μαζί με τον άντρα της στο χώρο συγκέντρωσης. Ουσιαστικά, μέσα από τα δικά της μάτια βλέπουμε την εξαθλίωση να παρελαύνει από μπροστά μας. Και όμως, εκείνη θα παρακαλούσε να μην βλέπει, διότι ουσιαστικά ένας που βλέπει σε μία κοινωνία τυφλών είναι το ίδιο με έναν τυφλό σε μία φυσιολογική κοινωνία. Μόνος του. Εκτός τον άλλων, η γυναίκα του γιατρού γίνεται μάρτυρας φόνων, βιασμών και εν ψυχρώ εκτελέσεων. Το μόνο που την διαχωρίζει από τους υπόλοιπους είναι η ικανότητα του να βλέπει. Κατά τα άλλα είναι το ίδιο δυστυχισμένη. Είναι το ίδιο υποχωρητική. Είναι το ίδιο απελπισμένη. Είναι το άτομο που κλαίει σιωπηλά περισσότερο από όλους. Είναι όμως και το άτομο που θα συσπειρώσει τους υπόλοιπους γύρω της και θα τους προσφέρει την απαραίτητη νότα αισιοδοξίας και δύναμης.

Το τελευταίο μέρος του βιβλίου είναι και το πιο συγκινητικό. Διαβάστε το και δεν θα χάσετε!

ΜΠΛΟΓΚΟΠΑΙΧΝΙΔΟ: "ΕΦΤΑ ΑΛΗΘΕΙΕΣ"

Νοιώθω αρκετά αμήχανα να μιλάω ή να γράφω για εμένα. Όσοι παρακολουθούν το blog θα έχουν διαπιστώσει ότι είναι λίγα τα αυτοαναφορικά κείμενα που έχω αναρτήσει. Στις παρέες είμαι συνήθως αυτός που ακούει και όχι αυτός που διηγείται (να μία αλήθεια!). Για αυτό το λόγο, το σκέφτηκα πριν αποδεχτώ την πρόσκληση της librarian για συμμετοχή στο μπλογκοπαίχνιδο που έχει ως αντικείμενο την καταγραφή εφτά αληθειών που αφορούν εμένα. Αποφάσισα να γράψω. Ορίστε λοιπόν εφτά αλήθειες που μου ήρθαν πρόχειρα στο μυαλό:

1.Διακατέχομαι αρκετά συχνά από προβλήματα υπαρξιακού τύπου.

2.Είμαι πολύ ντροπαλός στις κοινωνικές μου συναναστροφές και μου αρέσει να κινούμαι στο περιθώριο.

3. Δεν αγαπώ το γράψιμο. Διατηρώ το blog μόνο για να γεμίζω ελεύθερο χρόνο καθώς και για να ανταλλάσσω απόψεις και ιδέες.

4.Θεωρώ το διαδίκτυο την μεγαλύτερη εφεύρεση του ανθρώπου μετά την γραφή.

5.Αντιπαθώ σε υπερβολικό βαθμό τους εθνικιστές και τους θιασώτες του φυλετικού ρατσισμού. Εκτός και αν είναι φίλοι μου. Τότε προσπαθώ να τους αλλάξω γνώμη.

6.Είμαι τεμπέλης. Πηγαίνω κάθε πρωί στη δουλειά καταναγκαστικά. Μου αρέσει όμως πολύ το θεωρητικό αντικείμενο της δουλειάς μου. Αν ήμουν π.χ. ταμίας σε τράπεζα ή σε Δ.Ο.Υ. , μάλλον θα ήμουν δυστυχισμένος.

7.Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που ζει τη δεδομένη χρονική περίοδο και στη συγκεκριμένη χώρα. Δεν ξέρω τι θα γίνει στο μέλλον, αλλά δεν θα ήθελα να ζω σε καμία από τις προγενέστερες εποχές. Μιζέρια, πόλεμοι, φτώχια, πολιτικά μίση, κοινωνικός και θρησκευτικός ρατσισμός, συντηρητισμός, σκοταδισμός και απαξίωση της γυναίκας. Αυτά κυριαρχούσαν κάποτε. Κάποια, κάνουν και τώρα την εμφάνιση τους, αλλά είμαστε σε διαδικασία εξάλειψης τους.