Προσεδαφίστηκε με επιτυχία το διαστημικό σκάφος Phoenix και ξεκίνησε την έρευνα για ίχνη ζωής στον Άρη

Το διαστημόπλοιο χρειάστηκε σχεδόν 9,5 μήνες για να καλύψει την απόσταση των 680 εκατομμυρίων χιλιομέτρων, ενώ επί τρεις μήνες θα συλλέγει και θα αναλύει δείγματα του πάγου, αλλά και του υπεδάφους. Το μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο Φοίνιξ θα εξερευνήσει για πρώτη φορά τον Βόρειο Πόλο του κόκκινου πλανήτη αναζητώντας υγρό νερό και δείγματα ζωής.
Το σήμα για την προσεδάφιση του Φοίνιξ, έφθασε στη 3.53 ώρα Ελλάδας στην Πασαντίνα της Καλιφόρνιας και ήταν η πρώτη επιτυχής μαλακή προσγείωση στον κόκκινο πλανήτη -- χρησιμοποιώντας ένα αλεξίπτωτο και 12 μικρούς πυραύλους κι όχι προστατευτικούς αερόσακους -- από την εποχή των δύο Βίκινγκ το 1976.

Εν γένει, 6 από τις 11 παρόμοιες προσπάθειες από τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Αγγλία απέτυχαν να προσεδαφιστούν, γι αυτό και η επιστημονική ομάδα του Phoenix ανέμενε με μεγάλη ανησυχία την έκβαση της προσέγγισης και της προσγείωσης του διαστημικού σκάφους. Το Phoenix βυθίστηκε στη λεπτή Αρειανή ατμόσφαιρα με μια ταχύτητα 21.000 χλμ/ώρα. Κατά τη διάρκεια των επόμενων επτά λεπτών, η τριβή -- που ανέβασε τη θερμοκρασία στην θερμική ασπίδα του σκάφους σε 1400 βαθμούς Κελσίου -- το επιβράδυνε αρκετά πριν ανοίξει το αλεξίπτωτο. Περίπου 800 μέτρα πριν φτάσει στην επιφάνεια, και λίγα δευτερόλεπτα πριν ακουμπήσει το έδαφος 12 μικροί πύραυλοι επιβράδυναν την ταχύτητα καθόδου του σκάφους σε 8 χλμ/ώρα. Εντούτοις, το Phoenix προτού να προσγειωθεί, έπρεπε να προσανατολιστεί προς τον ήλιο για να εξασφαλίσει ότι τα ηλιακά πάνελ του θα μπορούσαν να πάρουν αρκετό φως για να παραγάγουν την ισχύ που θα χρειαστεί στην επιφάνεια. Όπως τα Βίκινγκ, έτσι και ο Φοίνιξ σχεδιάζεται να ψάξει για οργανικό υλικό και άλλα σημάδια ότι υπήρχε κάποτε ή υπάρχει ζωή στον Άρη. Αντίθετα από τα δύο ρόβερ που έχουν ερευνήσει την Αρειανή επιφάνεια επί σχεδόν πέντε χρόνια, ο Φοίνιξ φτιάχτηκε για να μείνει σε μια θέση και να χρησιμοποιήσει το ρομποτικό βραχίονά του για να σκάψει στο χώμα και τον πάγο. Το όχημα είναι εξοπλισμένο με διάφορα μικροσκοπικά εργαστήρια χημείας για να αναλύσει το υλικό που θα σκάβει. Ο σκοπός που προσεδαφίστηκε στο Βόρειο Πόλο είναι γιατί οι επιστήμονες της NASA νομίζουν ότι το παγωμένο νερό πάνω ή κοντά στην επιφάνεια μπορεί να τους πει εάν τα μεταλλεύματα και οι οργανικές ενώσεις που απαιτούνται για τη ζωή, όπως την ξέρουμε στη Γη, υπάρχει ή έχει υπάρξει ποτέ στον πλανήτη. Μια από τις αποτυχημένες αποστολές της NASA ήταν η τελευταία φορά που δοκίμασε να κάνει μια μαλακή προσγείωση στον Άρη. Το σκάφος Mars Polar Lander πήγαινε για το Νότιο Πόλο όταν σταμάτησε πρόωρα η μηχανή του και φυσικά συνετρίβει στην επιφάνεια. Μια άλλη αποτυχία είχε η NASA όταν ένα διαστημικό σκάφος της επρόκειτο να τεθεί σε τροχιά γύρω από τον Άρη Η NASA έχασε την επαφή της με το σκάφος κατά τη διάρκεια της προσέγγισης στον Άρη, και η μοίρα του είναι άγνωστη. Το σκάφος των 400 κιλών κόστισε 457 εκατομμύρια δολάρια και προσεδαφίστηκε με τη βοήθεια μικρών πυραύλων και αλεξίπτωτου -- όπως τα δύο Βίκινγκ πριν 32 χρόνια -- γιατί η NASA μπορούσε έτσι να επισημάνει καλύτερα τη θέση προσγείωσης. Το σύστημα είναι επίσης ένα πρωτότυπο από αυτά που η NASA θα στείλει αστροναύτες κάποτε στον Άρη. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι πριν δισεκατομμύρια χρόνια στον Άρη υπήρχε νερό στην επιφάνεια του γι αυτό και στάλθηκε ο Φοίνικας στον Βόρειο Πόλο. Σήμερα, οι συνθήκες στον Άρη δεν επιτρέπουν την παρουσία υγρού νερού στο μεγάλο του μέρος, επειδή η ατμόσφαιρα έχει πυκνότητα μόνο το 1% της ατμόσφαιρας της Γης.

Το 2002, εντούτοις, το Mars Odyssey που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον Άρη ανακάλυψε ότι μεγάλα ποσά πάγου από νερό βρίσκονται ακριβώς κάτω από την επιφάνεια του μόνιμου παγωμένου στρώματος, που καλύπτει ένα μεγάλο μέρος του Βόρειου Πόλου του Άρη. Οι επιστήμονες λένε ότι η περιοχή, που είναι επίπεδη και ομαλή, μπορεί να ήταν κάποτε το κατώτατο σημείο ενός μεγάλου ωκεανού. Επίσης είναι εκπληκτικό ότι η επιφάνεια αυτή παρουσιάζει πολυγωνικά σχέδια εντυπωσιακά παρόμοια με μερικά που φαίνονται και στην Ανταρκτική. Οι επιστήμονες νομίζουν ότι θα μπορούσαν να είναι το αποτέλεσμα των κύκλων της ψύξης και απόψυξης. Εκτός από τις περίπλοκες φωτογραφικές μηχανές, εκσκαφείς και τα μίνι εργαστήριά του, ο Φοίνικας μετέφερε στο ταξίδι του ένα μίνι-dvd που δημιουργήθηκε από την Planetary Society, που ονομάζεται "Visions of Mars." Περιέχει μια βιβλιοθήκη των ιστοριών και της τέχνης επιστημονικής φαντασίας, καθώς επίσης και τα ονόματα περισσότερων από 250.000 ανθρώπων. Το DVD αποτελείται από υλικό που σχεδιάστηκε με σκοπό να κρατήσει για εκατοντάδες, εάν όχι για χιλιάδες, χρόνια.

Πηγή: Washington Post, 26 Μαΐου 2008 δια του http://www.physics4u.gr