Η ΑΠΟΛΥΤΗ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ

Ήταν η καταιγίδα του αιώνα. Με κύματα πάνω από είκοσι μέτρα και άνεμο έντασης έντεκα μποφόρ. Οι μετεωρολόγοι την ονόμασαν απόλυτη καταιγίδα, γιατί απλώς δεν μπορούσε να γίνει χειρότερη. Ξέσπασε απροειδοποίητα τον Οκτώβριο του 1991 έξω από τις ακτές της Νέας Σκοτίας και στην καρδιά της βρέθηκε το αλιευτικό Αντρεα Γκέιλ: "Έρχεται, παιδιά, κι έρχεται φορτσάτη", ήταν τα τελευταία λόγια του καπετάνιου, προτού ο ασύρματος σιγήσει για πάντα... Με φόντο το ψαράδικο λιμάνι του Γκλόστερ στη Μασαχουσέτη, ο δημοσιογράφος Σεμπάστιαν Γιούνγκερ αναπλάθει αριστοτεχνικά, με τρομακτική ζωντάνια, την αληθινή ιστορία των έξι ναυτικών του Αντρεα Γκέιλ, σ' ένα αφήγημα όπου πρωταγωνιστεί ο σκληρός όσο και γοητευτικός κόσμος της αλιείας, αλλά και η ίδια η θάλασσα με το πιο σκοτεινό της πρόσωπο.
Τίτλος: Η απόλυτη καταιγίδα
Μετάφραση: ΜΟΣΧΟΠΟΥΛΟΥ ΠΟΛΥ
Πρώτη έκδοση: 07/07/2000
Σελίδες: 352

Το Γκλόστερ της Μασαχουσέτης βρίσκεται στις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ κάτω από την Νέα Σκωτία και πάνω από την Νέα Υόρκη. Η πιο κοντινή μεγαλούπολη είναι η Βοστόνη. Το Γκλόστερ είναι ένας από τους παραδοσιακούς αλιευτικούς οικισμούς της Αμερικής και του κόσμου ολόκληρου. Οι μισοί και περισσότεροι άνδρες της περιοχής, όταν ενηλικιωθούν ασχολούνται με την αλιεία. Ανατολικά του Γκλόστερ απλώνεται ο αχανής Ατλαντικός Ωκεανός με τους αμέτρητους ψαρότοπους του. Οι ψαράδες της περιοχής ξανοίγονται από την Σύρτη Τζορτζ μέχρι τις Μεγάλες Σύρτεις με κύριο στόχο να γεμίσουν τα αμπάρια των σκαφών τους με ξιφίες και καρχαρίες μάκο.

Ο χάρτης των επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης

(Κλικ για μεγένθυση)

Το ψάρεμα του ξιφία ξεκίνησε στις αρχές του 1800 με... καμάκι! Έβγαιναν στον Ατλαντικό με καϊκια (!) καμάκωναν ξιφίες και τους ανέβαζαν στη κουβέρτα του ξύλινου σκάφους...Σήμερα τα πράγματα είναι αρκετά διαφορετικά. Καταρχάς, όταν ανακαλύφθηκε το φρέον άλλαξε και η λογική του ψαρέματος. Από την στιγμή που μπορούσαν να μείνουν στη θάλασσα για μεγάλο χρονικό διάστημα λόγω της παραγωγής πάγου άρα και της διατήρησης των ψαριών, τους δυνόταν η δυνατότητα να επιστρέψουν με μεγάλες ποσότητες φρέσκου προϊόντος. Αυτό έριξε τις τιμές και έτσι τα κέρδη ήταν μία συνάρτηση χρόνου παραμονής στη θάλασσα-αλιευμένης ποσότητας. Όσο λιγότερο έμενες στη θάλασσα και όσο το δυνατόν περισσότερα ψάρια έπιανες, τόσο περισσότερες ήταν και οι πιθανότητες να τα κονομήσεις. Διαφορετικά, τα έξοδα παραμονής στη θάλασσα ήταν περισσότερα από τα έσοδα πώλησης των λίγων ψαριών. Η συγκεκριμένη λογική οδήγησε σε εξελιγμένες μορφές ψαρέματος με δίχτυα μεγάλου μήκους και εκατοντάδες αγκίστρια τα οποία απλώνονται στη θάλασσα με το κατάλληλο δόλωμα. Οι ψαράδες δουλεύουν 20 ώρες την ημέρα, κοιμούνται ελάχιστα και είναι υπέυθυνοι για ένα σωρό πράγματα πάνω στο σκάφος πέραν του ψαρέματος.

Το επάγγελμα του ψαρά και ειδικά του ψαρά του Ατλαντικού είναι άκρως επικίνδυνο. Δεν είναι μόνο οι προφανείς λόγοι επικινδυνότητας όπως για παράδειγμα οι κακοκαιρίες, αλλά και πάρα πολλοί άλλοι λόγοι όπως οι αρρώστιες, ατυχήματα πάνω στο πλοίο, ατυχήματα κατά την διάρκεια του ψαρέματος και συγκρούσεις με μεγάλα πλοία. Οι ψαράδες γνωρίζουν τον κίνδυνο που διατρέχουν, σχεδόν όλοι έχουν να διηγηθούν μία ιστορία κατά την οποία γλίτωσαν παρά τρίχα τον θάνατο, και γενικά θα λέγαμε ότι έχουν αποδεχτεί την κατάσταση. Είναι αναγκασμένοι να κάνουν αυτή τη δουλειά για λόγους βιοποριστικούς αλλά κατά βάθος όλοι τους λατρεύουν τη θάλασσα... Την νοιώθουν σαν δεύτερο σπίτι τους.

Ένα συνηθισμένο μεσημέρι του Οκτώβρη του 1991 , το πλοίο Άντρεα Γκέιλ ετοιμάζεται να σαλπάρει από το λιμάνι του Γκλόστερ με προορισμό τη Σύρτη Τζορτζ, έναν από τους μεγαλύτερους ψαρότοπους του κόσμου. Τα πάντα είναι έτοιμα: προμήθειες για το πλήρωμα, δολώματα, ντεπόζιτα καυσίμων και νερού γεμάτα, ο εξοπλισμός σε καλή κατάσταση και οι μηχανές καλοδιατηρημένες και σε τέλεια λειτουργία. Το σκάφος έχει μήκος σχετικά μικρό, (22 μέτρα) είχε περάσει από τις απαραίτητες επιθεωρήσεις και είχε υποστεί αρκετές μετατροπές όχι για να είναι πιο αξιόπλοο αλλά για να ψαρεύει καλύτερα και κυρίως να αποθηκεύει περισσότερα κιλά ψάρι. Πάνω στο πλοίο ετοιμάζουν τις τελευταίες λεπτομέρειες ο Καπετάνιος Μπίλι Τάιν και το πλήρωμα που αποτελείται από τους Μπόμπι Σάτφορντ, Άλφερντ Πιέρ, Μπάγκσι Μοράν, Ντέιλ Μερφ και Ντέιβιντ Σάλιβαν. Ο τελευταίος είναι προσθήκη της τελευταίας στιγμής καθώς ένας άλλος ναύτης με το που έφτασε στο λιμάνι και είδε το πλοίο αποφάσισε να μην ταξιδέψει. Ο καθένας από το πλήρωμα έχει την δική του προσωπική ιστορία. Όπως ο Μπόμπι Σάτφορντ για παράδειγμα, χωρισμένος με παιδιά και ερωτευμένος με την Κρις Κότερ. Η Κρις τον παρακαλάει να μην φύγει διότι αφενός έχει κακό προαίσθημα και αφετέρου του υπενθυμίζει ότι ξεμπάρκαρε πριν από λίγες μέρες και τώρα ξαναφεύγει... Ο Μπόμπι όμως έχει μεγάλη ανάγκη τα χρήματα καθώς βρίσκεται στα δικαστήρια με την πρώην γυναίκα του. Είναι αναγκασμένος να ταξιδέψει. Το ίδιο ισχύει και για όλους τους υπόλοιπους, ο καθένας βέβαια για διαφορετικούς λόγους.

Ο καιρός κατά την διάρκεια της αναχώρησης είναι πολύ καλός. Όλοι βέβαια γνωρίζουν ότι ο Οκτώβριος και ο Νοέμβριος είναι δύο μήνες ιδιαίτερα "ύπουλοι" όσον αφορά τις καιρικές συνθήκες. Στον Ατλαντικό δεν είναι ασυνήθιστο να δημιουργούνται καταιγίδες σχεδόν από το πουθενά. Το φθινόπωρο, το φαινόμενο είναι ακόμα πιο σύνηθες.
Ένα μήνα μετά την αναχώρηση, το Άντρεα Γκέιλ βρίσκεται στο δυτικό άκρο του ψαρότοπου των Σύρτεων με το αμπάρι του γεμάτο ψάρια και τους ψαράδες ανυπόμονους να επιστρέψουν, όταν έρχεται στο φαξ το καιρικό δελτίο: ΤΥΦΩΝΑΣ ΓΚΡΕΪΣ ΣΤΡΕΦΕΤΑΙ ΒΟΡΕΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΑ ΚΑΙ ΕΠΙΤΑΧΥΝΕΤΑΙ. ΑΝΑΠΤΥΣΣΟΜΕΝΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΚΑΤΑΙΓΙΔΑ ΚΙΝΟΥΜΕΝΗ Α. 35 ΚΟΜΒΟΥΣ ΘΑ ΣΤΡΑΦΕΙ Ν.Α. ΚΑΙ ΘΑ ΕΠΙΒΡΑΔΥΝΘΕΙ ΚΑΤΑ 12 ΩΡΕΣ. ΠΡΟΒΛΕΠΟΜΕΝΟΙ ΑΝΕΜΟΙ 50 ΕΩΣ 60 ΚΟΜΒΟΙ ΚΑΙ ΚΥΜΑΤΑ 7 ΕΩΣ 10 ΜΕΤΡΑ ΗΜΙΚΥΚΛΙΟΥ 400 ΝΑΥΤΙΚΩΝ ΜΙΛΙΩΝ.
Ο Μπίλι Τάιν έχει δύο επιλογές: α) να χάσει πολλές μέρες προσπαθώντας να αποφύγει την καταιγίδα και β) να διατηρήσει την πορεία επιστροφής του. Το γεγονός ότι έχει ένα αμπάρι γεμάτο ψάρια και όχι πάρα πολύ πάγο για να τα διατηρήσει δεν μπορεί παρά να επηρεάσει την απόφαση του. Όπως θα έκαναν οι 9 στους 10 καπετάνιοι , ο Μπίλι αποφασίζει να συνεχίσει την πορεία του προς δυσμάς με προορισμό το λιμάνι του Γκλόστερ δια μέσου όμως μίας σφοδρής κακοκαιρίας. Το πλοίο συνάντησε και μπήκε στην καταιγίδα με τον ίδιο τρόπο που κάποιος μπαίνει σε ένα δωμάτιο. Ξάφνου ο άνεμος έφτασε τους 40 κόμβους και έκανε τα ξάρτια να ουρλιάζουν. Το τι τράβηξε το Άντρεα Γκέιλ μέχρι να χαθεί οριστικά, μπορεί να εκτιμηθεί μόνο από τις περιγραφές των άλλων πλοίων που κατάφεραν να διαφύγουν του τυφώνα και να πιάσουν λιμάνι. Η καταιγίδα, λόγω κάποιων ιδιαίτερων καιρικών συνδυασμών, γιγαντώθηκε τόσο πολύ που ανάγκασε μέχρι και φορτηγό πλοίο 10.000 τόνων να εγκαταλείψει την πορεία του και να κοιτάζει μόνο το πως θα επιβιώσει. Είναι λοιπόν εύκολο να φανταστούμε τις συνθήκες που συνάντησε ένα μικρό πλοιάριο 22 μέτρων μήκους και το πόσο απίθανο ήταν να μπορέσει να γλιτώσει από την μαινόμενη θάλασσα. Σε τέτοιες ακραίες συνθήκες, αναπτύσσονται κύματα μέχρι και 30 μέτρα ύψος τα οποία αποδεικνύονται ανυπέρβλητα για ένα πλοίο τέτοιου μεγέθους όπως του Άντρεα Γκέιλ.

Ο Μπίλι Τάιν, ο Αλφερντ Πιέρ, Μπάγκσι Μοράν, ο Μπόμπι Σάτφορντ, ο Ντέιλ Μερφ και ο Ντέιβιντ Σάλιβαν δεν κατάφεραν να γυρίσουν ποτέ. Δεν γνωρίζουμε πως βούλιαξαν (ο σκηνοθέτης της ταινίας The perfect storm παρουσιάσε μία πιθανή εκδοχή) αλλά είμαστε σίγουροι ότι πάλεψαν με όλες τους τις δυνάμεις. Δεν απέφυγαν ώστόσο την μοίρα εκατοντάδων συνανθρώπων τους που απέναντι στα στοιχεία της φύσης αποδείχθηκαν αδύναμοι και "μικροί". Οι παλαιοί λένε ότι την θάλασα πρέπει να την σέβεσαι, αλλά ο Μπίλι Τάιν και το πλήρωμα του προφανώς σέβονταν τα χρήματα περισσότερο.