ΤΟ ΜΕΤΡΟ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Ένα σημαντικό βήμα (άλμα αν θέλετε) για την εφαρμογή στην πράξη της έννοιας της ισότητας των ανθρώπων , ήταν η εφεύρεση του μέτρου. Μία μονάδα μήκους κοινή για όλους ώστε να εξαλείφονται οι όποιες αδικίες. Στη Γαλλία του 1788, η μετρολογική εξουσία ήταν προνόμιο των φεουδαρχών, αφόρητο για το λαό: κάθε πρίγκιπας, δούκας ή μαρκήσιος, κάθε κόμης ή υποκόμης, κάθε κάτοχος ενός μικρού κομματιού γης, ήθελε να έχει το δικό του μέτρο. Από επαρχία σε επαρχία, από κεφαλοχώρι σε κεφαλοχώρι, μερικές φορές ακόμη και μέσα στην ίδια πόλη, τα μέτρα διέφεραν. Η ανομοιογένεια αυτή στις μονάδες μέτρησης έγινε το σύμβολο της ανισότητας, της αδικίας και της αυθαίρετης φεουδαρχικής εξουσίας.

Πως θα καθορίζονταν μία κοινή μονάδα μήκους που δεν θα μπορούσε να αμφισβητηθεί από κανέναν; Πως θα εξασφαλίζονταν η εξάλειψη της αδικίας εις βάρος των αδύνατων από τους ισχυρούς; Πως θα εξισώνονταν ενώπιον του νόμου όλοι οι άνθρωποι; Μόνο με ένα και μοναδικό μέτρο , κοινό και αποδεκτό από όλους.

Στην καρδιά της Γαλλικής Επανάστασης λοιπόν , η Ακαδημία Επιστημών κατόπιν εντολής της Επαναστατικής Εθνοσυνέλευσης , έπρεπε να βρει ένα τρόπο να καθορίσει την κοινή μονάδα μήκους. Αρχικώς αποφασίστηκε να ονομαστεί "mètre" από το ελληνικό "μέτρον". Στην συνέχεια αποφασίστηκε η μέτρηση ενός τμήματος του μεσημβρινού της γης που περνάει από το Παρίσι. Ένα κλάσμα αυτού του μήκους θα αποτελούσε το μέτρο. Θα κατασκευάζονταν μία ράβδος που θα ήταν ίση με αυτό το μήκος και θα αποτελούσε την μονάδα μέτρησης του μήκους «για όλους τους ανθρώπους, για όλες τις εποχές».

Το βιβλίο "Επιχείρηση Μεσημβρία" του Ντένι Γκέτζ , περιγράφει την αποστολή δύο επιστημόνων της εποχής να μετρήσουν την απόσταση από την Δουνκέρκη μέχρι την Βαρκελώνη. Πρόκειται για ένα τμήμα του Μεσημβρινού της Γης που περνάει από το Παρίσι. Με βάση αυτήν την απόσταση θα υπολογιζόταν το μέτρο.

Περιγραφή του βιβλίου :

Επιχείρηση Μεσημβρία: Μια ταινία περιπέτειας, στην καρδιά της Γαλλικής Επανάστασης, με ήρωες δύο επιστήμονες εκείνης της εποχής. Ένα βραβευμένο σενάριο, γέννησε ένα υπέροχο ιστορικό μυθιστόρημα. Ιούνιος 1792. Δυο ταξιδιωτικές άμαξες ξεκινούν απ' τον κήπο του Κεραμεικού στο Παρίσι, φορτωμένες με πολύτιμα όργανα μέτρησης, επιστολές με βασιλικές βούλες, νομίσματα και χάρτες. Η μια κατευθύνεται, βόρεια, προς τη Δουνκέρκη και η άλλη, νότια, προς την Βαρκελώνη. Επιβάτες τους οι αστρονόμοι Πιέρ Μεσέν και Ζαν-Μπατίστ Ντελάμπρ, με ρητή εντολή της Επαναστατικής Εθνοσυνέλευσης: να μετρήσουν ακριβώς το μήκος του μεσημβρινού που ενώνει αυτές τις δύο πόλεις.Η Επιχείρηση Μεσημβρία γίνεται μια "πολεμική" αποστολή. Οι αστρονόμοι σκαρφαλώνουν σε καμπαναριά, πύργους, βουνά. Κρύβονται από τους Χωροφύλακες, τα μπλόκα, τους μαυριτανούς πειρατές. Οι άδειες ελεύθερης κυκλοφορίας τους προκαλούν υποψίες, τους νομίζουν κατάσκοπους, βασιλόφρονες εμιγκρέδες, τσαρλατάνους, μάγους. Ο Ντελάμπρ καθαιρείται από την Επιτροπή Κοινής Σωτηρίας. Ο Μεσέν βρίσκεται φυλακισμένος στην Ισπανία, κι ύστερα εξορισμένος στην Ιταλία, με μια σκέψη να τον στοιχειώνει: μήπως έκανε λάθος στις μετρήσεις του στη Βαρκελώνη.

Σήμερα , με τα προχωρημένα επιστημονικά μέσα που διαθέτουμε , έχουμε ορίσει το μέτρο ως εξής: Το μέτρο (m) είναι το μήκος της απόστασης που ταξιδεύει το φως στο κενό κατά τη διάρκεια ενός χρονικού διαστήματος ίσο με 1/299 792 458 δευτερόλεπτα.