HOMEBREWING - ΟΙ ΠΙΟ ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Η Belgian Triple που εμφιάλωσα πριν από μερικές μέρες

Δείγμα από την coffee stout που ωριμάζει στον δεύτερο κάδο

Δείγμα από την coffee stout που ωριμάζει στον δεύτερο κάδο

Μέρος του εξοπλισμού οικιακής ζυθοποίησης

Πρώτες ύλες για παρασκευή Βελγικής μπύρας Oud Bruin (καφέ αρωματική μπύρα)

Απολύμανση εξοπλισμού

Μέτρηση θερμοκρασίας νερού

Ειδική βύνη Abbey έτοιμη να τοποθετηθεί στο ζεστό νερό (70 βαθμοί Κελσίου) για μισή ώρα

Η βύνη μέσα στο νερό

Μισή ώρα μετά

Η μαγιά έχει ενυδατωθεί και είναι έτοιμη να χρησιμοποιηθεί

Ο λυκίσκος σε σάκκο θα τοποθετηθεί στον κάδο (Dry hoping) μετά το τέλος της διαδικασίας

To γλεύκος βράζει στην κατσαρόλα

Μετά τον βρασμό ρίχνονται οι δύο κονσέρβες της Brewferm

Το γλεύκος παγώνει απότομα και όσο το δυνατόν πιο γρήγορα σε παγωμένο νερό στην μπανιέρα

Μέτρηση της αρχικής πυκνότητας του γλεύκους

Ζύμωση στον κάδο για μία εβδομάδα

ΑΛΛΟ ΕΝΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΧΟΜΠΙ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΜΠΥΡΑΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ

Σε μία εποχή που ο ελεύθερος χρόνος για πολλούς από εμάς είναι αρκετά περιορισμένος και το μεγαλύτερο μέρος αυτού το περνάμε στο σπίτι, υπάρχει ένα ιδιαίτερα ενδιαφέρον χόμπι που συνδυάζει δημιουργικότητα, φαντασία, ποικιλία και φυσικά απόλαυση και ονομάζεται HOMEBREWING. Στα Ελληνικά μπορούμε να το μεταφράσουμε ως παρασκευή σπιτικής μπύρας. Στο εξωτερικό και κυρίως στις Αγγλοσαξονικές χώρες, το Βέλγιο και την Γερμανία είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο. Υπάρχουν μεγάλα καταστήματα που πουλάνε όλα όσα χρειάζεται κάποιος για να φτιάξει μπύρα στο σπίτι. Εταιρίες του εξωτερικού με έδρα την Αγγλία, την Αμερική, το Βέλγιο, την Γερμανία και την Αυστραλία διατηρούν ηλεκτρονικά καταστήματα από όπου μπορείς να παραγγείλεις από πρώτες ύλες μέχρι τα πιο εξεζητημένα εξαρτήματα. Μία αναζήτηση στο διαδίκτυο με την λέξη Homebrewing ή αλλιώς brewing beer at home θα σας εκπλήξει. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν υπάρχει κατάστημα που να πουλάει υλικά για παρασκευή μπύρας. Υπάρχουν κάποιοι αντιπρόσωποι που φέρνουν πρώτες ύλες και εξαρτήματα από το εξωτερικό αλλά η ποικιλία είναι περιορισμένη, οι τιμές λίγο τσιμπημένες και ο χρόνος αναμονής για την παραλαβή (ειδικά για προϊόντα μη διαθέσιμα) σχετικά μεγάλος.

Εν πάση περιπτώσει, αν υπάρχει διάθεση όλα γίνονται. Στην Ελλάδα είναι αρκετά διαδεδομένη η παρασκευή κρασιού. Πάρα πολλοί συμπατριώτες μας, κυρίως στην επαρχία, φτιάχνουν το δικό τους σπιτικό κρασί. Για να κάνεις κρασί όμως, χρειάζεται να πληρούνται κάποιες σοβαρές προϋποθέσεις. Βασικά χρειάζεσαι χώρο. Πολύ χώρο. Επίσης χρειάζεται να ξοδέψεις αρκετά χρήματα και φυσικά να έχεις αμπέλια. Αντίθετα με ότι ισχύει για το κρασί, για να φτιάξεις μπύρα χρειάζεσαι μία καθαρή και ευρύχωρη κουζίνα, μία μεγάλη κατσαρόλα χωρητικότητας άνω των 10lt, ένα "Kit" με τα βασικά εξαρτήματα παρασκευής μπύρας στο σπίτι, πρώτες ύλες, απολυμαντικά μέσα (π.χ. χλωρίνη ή μπεταντίν) και φυσικά γνώση. Πρέπει να διαβάσεις αρκετά. Για όσους τα πάνε καλά με την Αγγλική γλώσσα υπάρχουν βιβλία που περιέχουν όλες τις απαραίτητες πληροφορίες. Σπουδαίο βιβλίο είναι το "HOW TO BREW" του John Palmer και το "THE COMPLETE JOY OF HOME BREWING" του Charlie Papazian. Διαβάζοντας τα δύο αυτά βιβλία αποκτάς σημαντικές γνώσεις του αντικειμένου και από κει και πέρα όλα τα υπόλοιπα είναι θέμα εμπειρίας και τριβής με το αντικείμενο. Στο πολύ καλό Ελληνικό site www.beer.gr υπάρχει forum με ιδιαίτερα χρήσιμες πληροφορίες για αρχάριους επίδοξους ζυθοποιούς.

Πάμε τώρα να δούμε το όλο θέμα λίγο πιο αναλυτικά. Καταρχήν, πως παρασκευάζεται η μπύρα; Η μπύρα αποτελείται από 4 βασικά συστατικά. Το νερό, την μαγιά, την βύνη κριθαριού ή άλλων δημητριακών και τον λυκίσκο. Όσο καλύτερο είναι το νερό που θα χρησιμοποιήσουμε τόσο καλύτερη θα βγει η μπύρα.
Μαγιά είναι ένας μύκητας που μεταβολίζει τα σάκχαρα που περιέχονται στην βύνη και τα μετατρέπει σε αλκοόλ και διοξείδιο του άνθρακα. Είναι παρόμοιο προϊόν με αυτό που χρησιμοποιείται για την παρασκευή ψωμιού.
Βύνη είναι το εκχύλισμα που προκύπτει μετά από ειδική επεξεργασία των σπόρων του κριθαριού ή κάποιου άλλου δημητριακού όπως για παράδειγμα το σιτάρι. Το εκχύλισμα αυτό αποτελείται σε μεγάλο ποσοστό από σάκχαρα, άμυλο, πρωτεΐνες και αμινοξέα.
Λυκίσκος είναι ένα φυτό τα φύλλα του οποίου χρησιμοποιούνται για να δώσουν την πικράδα της μπύρας και να της προσδώσουν άρωμα. Ο λυκίσκος έχει αντιοξειδωτικές ικανότητες. Αυτός είναι ένας βασικός λόγος για τον οποίο η μπύρα κάνει καλό στην υγεία.
Τα παραπάνω, είναι τα βασικά υλικά ζυθοποίησης. Από κει και πέρα χρησιμοποιούνται δεκάδες άλλα προϊόντα τα οποία προσδίδουν άρωμα, γεύση, διαύγεια, αφρό, ανθρακικό και άλλα στοιχεία στην μπύρα μας.

Υπάρχουν 3 τρόποι παρασκευής σπιτικής μπύρας:
α) Από έτοιμο εκχύλισμα που περιέχεται σε κονσέρβα (Extract)
β) Από έτοιμο εκχύλισμα σε κονσέρβα σε συνδυασμό με επεξεργασία πρώτων υλών (Partial Mash)
γ) Μόνο από επεξεργασία πρώτων υλών (All grain)

O αρχάριος ζυθοποιός, εμού συμπεριλαμβανομένου, ξεκινά απαραιτήτως από τον (α) τρόπο έτσι ώστε να εξοικειωθεί με την διαδικασία. Μετά, αν θέλει περνάει στην δεύτερο τρόπο και καταλήγει στον τρίτο τρόπο που είναι και ο πιο "ψαγμένος".

Εδώ , εδώ και εδώ μπορείτε να βρείτε πληροφορίες για κάθε τρόπο παρασκευής μπύρας.

Για να ξεκινήσει κάποιος από τον πρώτο τρόπο παρασκευής μπύρας, του αρκεί να αγοράσει ένα Starter Kit. Εδώ μπορείτε να δείτε τι περιλαμβάνει.


Κοστίζει περίπου 90 ευρώ και περιέχει δύο κάδους, θερμόμετρο, πυκνόμετρο, καπάκια, απολυμαντικό, αναδευτήρα και άλλα.
Το δεύτερο πράγμα που χρειάζεται είναι μία κονσέρβα. Η κονσέρβα περιέχει έτοιμη συνταγή για μπύρα. Διαλέγεις τι μπύρα γουστάρεις να φτιάξεις και αγοράζεις το ανάλογο κιτ. Εδώ να αναφέρουμε ότι οι βασικοί τύποι μπύρας είναι 3: Μπύρες τύπου Ale (αφροζύμωτες), μπύρες τύπου Lager (βυθοζύμωτες) και μπύρες τύπου Lambic (ανοιχτής ζύμωσης). Το 90% των ετικετών που κυκλοφορούν είναι μπύρες τύπου Lager. H Amstel, η Heineken, η Μύθος και πολλές άλλες είναι Lager. Οι περισσότερες Βελγικές μπύρες όπως για παράδειγμα οι μοναστηριακές είναι τύπου Ale. Κονσέρβες με έτοιμες συνταγές μπορείτε να βρείτε εδώ. Για όσους ενδιαφέρονται να παραγγείλουν από το εξωτερικό υπάρχει η ιστοσελίδα της εταιρίας Brouwland (http://www.brouwland.com/en/) η οποία έχει απίστευτη ποικιλία από προϊόντα.

Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να επεκταθώ περισσότερο. Όποιος τύχει να διαβάσει το παρόν και ενδιαφέρεται, θα μπορέσει μέσω των link που δίνω, να αρχίσει να ψάχνει το θέμα. Αναρτώ δύο φωτογραφίες από τις μπύρες που φτιάχνω αυτή τη στιγμή και σε όσουν ακολουθήσουν το παράδειγμα μου, εύχομαι καλές ζυμώσεις!!!

Η Coffee Stout που ζυμώνει στον πρώτο κάδο. Την έβαλα την περασμένη Παρασκευή. Το Σάββατο θα κάνω μετάγγιση στον δεύτερο κάδο, σε 10 μέρες από τότε θα εμφιαλώσω και ένα μήνα μετά την εμφιάλωση θα είμαι έτοιμος για κατανάλωση!
Η Belgian Triple που έχω εμφιαλώσει εδώ και 1 εβδομάδα. Είναι μπύρα που χρειάζεται δίμηνη ωρίμανση. Σε 1 μήνα από τώρα θα είναι έτοιμη για κατανάλωση!

Είμαστε η χώρα..

Γράφει ο Αντώνης Πανούτσος

Eίμαστε η ισλαμική δημοκρατία της Ευρώπης. Η χώρα με τα περισσότερα ταμπού, η χώρα που αυτός που τα περνάει καλά είναι αυτός που σκάει. Η χώρα που δεν τολμάς να γράψεις στην προσωπική σελίδα σου στο Facebook ένα αστείο για τον Κολοκοτρώνη, που δεν θα σκεφτόσουν να πεις ότι κανένας δεν σκοτώθηκε μέσα στο Πολυτεχνείο, επειδή οι Αριστεροί θα πάθουν λαλά. Είμαστε μια χώρα που αν δεν θέλεις να τραβιέσαι, καλύτερα να μη μιλάς για τη Μικρασιατική Καταστροφή, τον Εμφύλιο, το 1821, την αρχαιότητα και την επταετία ή που αν θέλεις να μιλήσεις πρέπει να λες τις πιο ανώδυνες κοινοτοπίες, διότι και με στοιχεία να μιλάς, το επιχείρημα «Τι είναι αυτά που λες για τον Μέγα Αλέξανδρο;» είναι αρκετό για να τα διαψεύσει. Τέλος, είμαστε η χώρα που όταν όλα αυτά συμβαίνουν, θα βρεθούν πέντε δημοσιογράφοι να κολακεύσουν τον κόσμο κάνοντας τους προσβεβλημένους από αυτά που διάβασαν. Είμαστε η χώρα που όλες οι ομάδες έχουν μεγάλη ιστορία –η Παναχαϊκή κοντεύει να έχει αρχίσει να παίζει ποδόσφαιρο τον 18ο αιώνα–, που παίρνει τα Ολυμπιακά της μετάλλια καθαρά κι όταν πιάνουν μισή χιλιάδα αθλητές της είναι επειδή παντού τα κάνουνε, μόνο που αυτοί δεν τα βγάζουν στη φόρα. Και φυσικά η χώρα που η σχέση της με το χιούμορ είναι όση των Αφγανών με το σαπούνι.

Ακουγα έναν ακροατή στην εκπομπή του Μπάμπη να μιλάει για την επίθεση στο Θέατρο Τέχνης στην Πλάκα, επειδή έπαιζε το «Ταξιδεύοντας με τον ΠΑΟΚ». Μετά τα «βεβαίως αυτά δεν πρέπει να γίνονται», ο ακροατής άρχισε να λέει γιατί αυτά πρέπει να γίνονται. Γιατί «το ξέρεις, Μπάμπη, ότι στο έργο λέει ότι το 1999 ο ΠΑΟΚ έχασε το πρωτάθλημα από ανύπαρκτο πέναλτι σε ματς;» και «το ξέρεις, Μπάμπη, ότι το έψαξα κι ότι το 1999 δεν υπάρχει ματς στο τέλος της σεζόν που ο Ολυμπιακός να έχει κερδίσει πέναλτι σε ματς με τον ΠΑΟΚ;». Κι όλα αυτά να λέγονται για ένα έργο του Σταύρου Τσιώλη. Του σκηνοθέτη και σεναριογράφου που έκανε το μοναδικό «Ας περιμένουν οι γυναίκες», που αν καταστραφεί κάθε φωνητικό αρχείο για τις δύο πρώτες τετραετίες του ΠΑΣΟΚ, το έργο φτάνει για να ξέρουμε πώς μιλάγανε εκείνη την εποχή. Την ταινία που υπάρχει ο διάλογος του Μπουλά με τον Ζουγανέλη για τον «ορισμό του πέναλτι» και την ομιλία του Ζουγανέλη για τον έρωτα από ένα Θεσσαλονικιό για μια Αθηναία, που τελειώνει αν στην Τούμπα πέσει ο Ιλια Ιβιτς κι αυτή φωνάξει πέναλτι. Είναι δυνατόν κάποιος που έχει δει την ταινία να στραβώσει με έργο του Τσιώλη; Αλλά μάλλον το ερώτημά μου είναι ρητορικό, επειδή αυτοί που επιτέθηκαν στο θέατρο ανάθεμα όχι να είχαν δει έργο του Τσιώλη, αλλά να είχαν πατήσει το πόδι τους στον κινηματογράφο. Το μόνο που θα καταλάβαιναν αυτοί είναι ένα έργο που στη σκηνή θα ήταν ο Βαρούχας κι ο Βασιλάκης και θα συζητούσαν αν είναι πέναλτι ή όχι. Ετσι που το σκέφτομαι, μια χαρά θα του ερχόταν του Τσιώλη αν ήταν δυνατόν να βάλει τον Βαρούχα και τον Βασιλάκη, όπως είχε τις δύο χοντρές με το κασετόφωνο στο «Ας περιμένουν οι γυναίκες».

Η ΜΕΡΑ ΠΟΥ ΤΟ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ ΠΕΡΑΣΕ ΣΕ ΑΛΛΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ

Ποτέ δεν ήμουν φαν της Μπαρτσελόνα. Ποτέ δεν ήμουν φαν οποιασδήποτε Ισπανικής ομάδας. Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου να ασχολείται με το ποδόσφαιρο, συμπαθούσα τις Γερμανικές ομάδες λόγω της αυταπάρνησης, της επιμονής, της πειθαρχίας και της εξαιρετικής φυσικής κατάστασης. Ομάδες χωρίς μεγάλο ταλέντο αλλά με επίγνωση των αδυναμιών τους. Ομάδες που κάλυπταν το χάντικαπ της έλλειψης τεχνικής και φαντασίας με την δουλειά και την οργάνωση. Στοιχεία άξια θαυμασμού, διότι δεν αποτελούν εγγενή χαρακτηριστικά του ανθρώπου, αλλά επίκτητα. Ώσπου εμφανίστηκε η Μπαρτσελόνα! Είκοσι χρόνια βλέπω ποδόσφαιρο, αυτό που παρακολούθησα προχθές ξεπέρασε την μεγαλύτερη φαντασίωση ενός ποδοσφαιρόφιλου. Το ποδόσφαιρο στο απόγειο του. Είναι αδύνατο να αποτυπωθεί με λέξεις αυτό που συνέβει την Δευτέρα στο ντέρμπι Μπάρτσα-Ρεάλ όσο αδύνατο είναι να περιγράψεις επαρκώς τα συναισθήματα που βιώνεις βλέποντας μία εξαιρετική ταινία, διαβάζοντας ένα ποίημα ή ένα μυθιστόρημα. Είναι κάτι που περισσότερο το ζεις και λιγότερο το αναλύεις.

Παρόλα αυτά θα κάνω μια προσπάθεια να αποτυπώσω τι συνέβει προχθές. Καταρχήν έπαιζαν οι δύο μεγαλύτερες Ισπανικές ομάδες. Αυτό δεν σημαίνει απαραίτητα ότι έπαιζαν οι ομάδες με την μεγαλύτερη αντιπαλότητα. Τα τοπικά ντέρμπι είναι σίγουρα πιο σκληρά. Οι αγώνες μεταξύ Μπάρτσα και Ρεάλ ανέκαθεν ήταν ανοιχτοί, καθαροί με πολλά γκολ και πλούσιο θέαμα. Το Ελληνικής προέλευσης κλισέ ότι τα ντέρμπι κρίνονται στη δύναμη και το πάθος (βλέπε πρόσφατο ΑΕΚ-ΟΣΦΠ) εδώ δεν έχει εφαρμογή. Τα ντέρμπι Μπάρτσα-Ρεάλ καθορίζονται από ποδοσφαρικούς παράγοντες όπως φόρμα, ποιότητα, ομαδικότητα, ταλέντο, ατομική αξία παικτών κλπ.
Την Δευτέρα η Μπάρτσα τα είχε όλα. Εκπληκτικό ρυθμό παιχνιδιού, κατοχή μπάλας που άγγιζε το 70% και ταχύτητα σκέψης εξωπραγματική. Είναι σίγουρο ότι οι παίκτες αποφασίζουν τι θα κάνουν με ή χωρίς την μπάλα ένα κλικ πριν τελεστεί οποιοδήποτε γεγονός. Ξέρουν που θα πασάρουν πριν πάρουν την μπάλα, ο συμπαίκτης τους ξέρει που να κινηθεί πριν πάρει την πάσα, ο συνγχονισμός στις κινήσεις είναι ασύλληπτος για ομαδικό άθλημα και η ακρίβεια της πάσας προκαλεί σοκ! Αν δεις το παιχνίδι της Δευτέρας ταυτόχρονα με οποιοδήποτε άλλο παιχνίδι σε δύο τηλεοράσεις στο ίδιο δωμάτιο, θα καταλάβεις το μέγεθος της διαφοράς. Πρώτη φορά ποδοσφαιρική ομάδα λειτουργεί όπως μία συμφωνική ορχήστρα και η παρομοίωση δεν αποτελεί υπερβολή του σπορτκάστερ αλλά πραγματικότητα! Ο αγώνας την Δευτέρας άγγιξε το άριστα από πλευράς Μπαρτσελόνα. Έτσι θα παίζουν οι ομάδες σε 20 χρόνια.
Ένα επιπλέον χαρακτηριστικό που κάνει αυτήν την ομάδα ασυναγώνιστη είναι η έλλειψη σημείων αναφοράς. Όλες οι κανονικές ομάδες παίζουν σύστημα 4-4-2 ή 4-3-3 ή 4-2-3-1 ή 4-3-2-1 ή 4-3-1-2 ή άλλες παραλλαγές αυτών των συστημάτων. Έχουν σέντερ μπακ μέτριας έως καλής τεχνικής, ένα σέντερ φορ στην επίθεση ως εκφραστή των επιθετικών προσπαθειών και ακραίους παίκτες στις πτέρυγες για πλαγιοκοπήσεις. Οι θέσεις αντιστοιχούν σε συγκεκριμένους παίκτες και το πολύ πολύ ένας παίκτης να μπορεί να παίξει σε δύο θέσεις ανάλογα με τις ανάγκες του παιχνιδιού. Στην Μπάρτσα τίποτα από όλα αυτα δεν ισχύει! Ενώ όλοι γνωρίζουν πως θα παίξει, τους είναι αδύνατον να την σταματήσουν. Πέραν του γεγονότος ότι η ατομική αξία ορισμένων παικτών είναι εκπληκτική (Μέσι, Βίγια, Άλβες) ο τρόπος ανάπτυξης είναι αυτός που κάνει την διαφορά και όχι τα πρόσωπα. Στον αγώνα με την Ρεάλ έξι παίκτες από την μέση και μπροστά έπαιζαν σχεδόν όπου ήθελαν με ένα τρόπο που θυμίζει το ρολόϊ που παιζόταν παλιά στο βόλεϊ. Ο Μέσι, ο Βίγια, ο Πέδρο, ο Τσάβι, ο Ινιέστα και ο Μπουσκέτς άλλαζαν θέσεις με δαιμονιώδη ρυθμό και όμως παρόλα αυτά βρίσκονταν με κλειστά μάτια! Αν προσέξει κάποιος τον αγώνα θα διαπιστώσει ότι δεν υπάρχει κλασσικός φορ. Η άμυνα της Ρεάλ δεν έχει τη δυνατότητα να προσαρμοστεί πάνω σε ένα επιθετικό πλάνο ανάπτυξης της Μπάρτσα διότι αυτό είναι ομιχλώδες και ακανόνιστο. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν "κόλλησε" στην ομάδα ένας κανονικός φορ όπως ο εκπληκτικός κατά τα άλλα Ιμπραϊμοβιτς. Σε θέση για γκολ βγαίνουν 4-5 κρυφοί κυνηγοί. Παλαιότερα, οι άμυνες δυσκολεύονταν να αντιμετωπίσουν έναν κρυφό κυνηγό, φανταστείτε τι μπέρδεμα είναι τώρα να αντιμετωπίσεις 3-4 κρυφούς κυνηγούς οι οποίοι πέραν όλων των άλλων είναι και ταχύτατοι τόσο στη σκέψη όσο και στην εκτέλεση.

Ο Μουρίνιο προσπάθησε να παίξει με την άμυνα ψηλά. Μου θύμισε τον Μαλεζάνι που πήγε να κάνει το ίδιο με τον Μπίσκαν και τον Γκούμα. Είναι μεγάλη γάτα ο Μουρίνιο και ήξερε ότι ο μόνος τρόπος να βραχυκυκλώσει την Μπάρτσα με αυτούς τους παίκτες που είχε στην διάθεση του, ήταν να μειώσει τις αποστάσεις των γραμμών και να περιορίσει τους χώρους κίνησης των διαμόνων της Μπάρτσα. Εκτός αυτού, ήθελε ο περιορισμός αυτός να γίνει όσο το δυνατόν πιο μακριά από την περιοχή του. Η σκέψη ήταν καλή. Αν η Μπαρτσελόνα δεν έπιανε καλή απόδοση μπορούσε να κάνει μεγάλη ζημια. Διότι τους παίκτες για αυτό το παιχνίδι τους είχε. Και ο Αλόνσο και ο Κεντίρα και οι Καρβάλιο, Πέπε, Ράμος είναι μεγάλοι παίκτες και μπορούν να κρατήσουν πίσω. Το έχουν αποδείξει άλλωστε. Μόνο που με την Μπάρτσα είναι αλλιώς. Το εκπληκτικό πάσινγκ γκέημ και οι κάθετες πάσες "ξυράφι" εξέθεσαν το σύστημα του Μουρίνιο. Αν επέλεγε ένα σύστημα αλά Ίντερ με την γραμμή άμυνα πάνω στην μεγάλη περιοχή και το κέντρο για αρωγό, μπορεί να έχανε με το τιμητικό 1-0 ή 2-0. Εκείνος πήγε να κερδίσει και έφαγε την πεντάρα. Έτσι είναι αυτά...
Πέρα όμως από τις αναλύσεις, αυτό που είδαμε την Δευτέρα ήταν έργο τέχνης. Ποτέ στην ιστορία του παγκοσμίου ποδοσφαίρου δεν θαυμάσαμε ομάδα να παίζει τόσο καλά για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα και κόντρα σε τόσο σπουδαίο αντίπαλο. Ήταν το καλύτερο παιχνίδι όλων των εποχών!

ΜΙΑ ΤΑΞΗ ΕΙΝΑΙ Η ΖΩΗ, ΚΙ Η ΠΛΗΞΗ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΑΙΔΟΝΟΜΟΣ ΤΗΣ

Τι τρελοκομείο η στερημένη ζωή! Μια τάξη είναι η ζωή, κι η πλήξη είναι ο παιδονόμος της, που διαρκώς σε κατασκοπεύει. Πρέπει πάση θυσία να μοιάζεις απασχολημένος με κάτι πολύ συναρπαστικό, ειδάλλως πλακώνει και σου ροκανίζει το μυαλό. Όταν η μέρα δεν είναι τίποτα άλλο από ένα σκέτο εικοσιτετράωρο, δεν υποφέρεται. Μια μακριά, σχεδόν αβάσταχτη ηδονή πρέπει ναναι η μέρα, μια μακριά συνουσία, θες δε θες.

Σελίν, Ταξίδι στην άκρη της νύχτας

Η ΞΕΝΙΤΙΑ

"Να τι είναι η εξορία, η ξενιτιά. Η αδυσώπητη αυτή επισκόπηση της ύπαρξης υπό την αληθινή της μορφή, τις λίγες εκείνες διαυγείς, σπάνιες ώρες στο υφάδι του ανθρώπινου χρόνου, που οι συνήθειες της προηγούμενης χώρας σ' εγκαταλείπουν, δίχως οι άλλες, οι καινούργιες, να σ' έχουν ακόμη επαρκώς αποβλακώσει."

Σελίν, Ταξίδι στην άκρη της Νύχτας

Οκτώ μύθοι για την κρίση

Οκτώ μύθοι για την κρίση

---

Συγχωρέστε με αν η εισήγησή μου σήμερα περιλαμβάνει πολλούς αριθμούς. Δεν είναι ότι καλύτερο Σάββατο πρωί μια ομιλία με αριθμούς, αλλά πραγματικά έχω μπουχτίσει από την ποίηση στον δημόσιο διάλογο. έχω μπουχτίσει από τα συνθήματα που θεωρούνται επιχειρήματα. Καλή είναι η ποίηση, αλλά στον διάλογο χρειαζόμαστε και κάποιους αριθμούς για να καταλάβουμε που βρισκόμαστε σήμερα, ώστε να δούμε που θα πάμε. Καλοί είναι και οι μύθοι, διακρινόμαστε ως λαός στην παραγωγή τους, αλλά δεν βοηθούν στην παραγωγή άλλων πραγμάτων που σήμερα χρειαζόμαστε περισσότερο. Γι αυτο κι εγώ θα μιλήσω για οκτώ από τους πολλούς μύθους που γέννησε η κρίση.

Μύθος Νο 1: Η Ελλάδα χρεοκόπησε. Λάθος· δεν χρεοκόπησε η Ελλάδα, αλλά το ελληνικό κράτος. Αν δούμε τους σχετικούς λογαριασμούς της Τράπεζας της Ελλάδος θα διαπιστώσουμε ότι οι Έλληνες πολίτες έχουν καταθέσεις και ρέπος μόνο στις ελληνικές τράπεζες 285 δισ. ευρώ. Όσο περίπου είναι και το δημόσιο χρέος για το οποίο γίνεται τόσο συζήτηση.

Υπάρχει όμως ένα ακόμη στοιχείο το οποίο δεν λαμβάνουμε υπόψη. Μπορεί να έχουμε το υψηλότερο αναλογικά δημόσιο χρέος στην Ευρώπη, αλλά το ιδιωτικό μαζί με το δημόσιο χρέος είναι πολύ πιο χαμηλό από πολλές χώρες της Ευρώπης. Η Ελλάδα έχει συνολικό χρέος 184% του Ακαθάριστου Εθνικού της Προϊόντος, η Ιρλανδία έχει 1.200%, η Ολλανδία, 380%, η Βρετανία ξεπερνά το 370% ακόμη και η ζηλευτή Γερμανία χρωστά συνολικά το 189% του ΑΕΠ της.

Αυτό αποδεικνύει κάτι που ξέραμε: έχουμε ένα φτωχό κράτος με πλούσιους πολίτες, αλλά αναδεικνύει και την ανάγκη να κάνουμε κάτι. Η χρεοκοπία του κράτους μαθηματικά θα οδηγούσε σε χρεοκοπία της χώρας σε κάθε τομέα.

Μύθος Νο 2: Η κρίση είναι οικονομική. Λάθος. Μπορεί να προσέχουμε περισσότερο την οικονομία επειδή οι περικοπές τσούζουν ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού, αλλά αυτό είναι μόνο μέρος της ευρύτερης κρίσης που πλήττει τον τόπο. Έχουμε κρίση εμπιστοσύνης στους θεσμούς. Από τους 46 θεσμούς που μετρά η Public Issue, για μόνο δώδεκα οι θετικές γνώμες υπερτερούν των αρνητικών. Πρώτη η πυροσβεστική και δεύτερη η Μετεωρολογική υπηρεσία. Αυτό το έλλειμμα εμπιστοσύνης δεν εμφανίζεται τώρα που έχουμε τα συμπτώματα της οικονομικής κρίσης, αλλά από το 2007 που δημιουργήθηκαν αυτοί οι δείκτες. Συνεπώς έχουμε και πολιτική κρίση, με την ευρύτερη έννοια της αντιπροσώπευσης. Δεν εμπιστευόμαστε αυτούς που εμείς εκλέγουμε. Όποια έρευνα κι αν κοιτάξουμε θα δούμε ότι τα κόμματα, η Βουλή και η κυβέρνηση βρίσκονται στους δείκτες εμπιστοσύνης.

Έχουμε κρίση στα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης· φαίνεται από τις κυκλοφορίες των εφημερίδων. Έχουμε κρίση στην εκπαίδευση, το πιστοποιούν όλες οι διεθνείς έρευνες. Κρίση στην δικαιοσύνη· ο καθηγητής κ. Σταύρος Τσακυράκης έγραφε πρόσφατα: «Οι εκκρεμείς υποθέσεις στο Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών ξεπερνούν τις 149.000, στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών τις 11.000 και στο Συμβούλιο της Επικρατείας τις 31.000. Καθένα από τα παραπάνω δικαστήρια διεκπεραιώνει κατ΄ έτος λιγότερες υποθέσεις από αυτές που εισάγονται, με αποτέλεσμα κάθε χρόνο να αυξάνονται οι εκκρεμείς υποθέσεις και ο απαιτούμενος χρόνος εκδίκασης. Σήμερα μία διοικητική διαφορά χρειάζεται πάνω από 17 χρόνια για να εκδικασθεί από όλους τους βαθμούς δικαιοδοσίας. Του χρόνου θα χρειάζεται 20, σε πέντε χρόνια 30.» («Βήμα» 8.8.2010)

Αλλά ας πάμε λίγο παραπέρα. Όταν σε μια χώρα συγκεντρώνεται το 40% του πληθυσμού σε ένα λεκανοπέδιο κι εκεί παράγεται το 50% του ΑΕΠ, σημαίνει ότι έχεις μια βαριά ασθένεια που χρειάζεται ένα τυχαίο γεγονός για να για να γίνει η ασθένεια κρίση βαριάς μορφής. Σκεφθείτε -ω μη γένοιτο- μια μεγάλη καταστροφή στην Αθήνα. Χάνεται η Ελλάδα.

Άλλο στοιχείο της ασθένειας που αναγκαστικά γίνεται κρίση: Η προστιθέμενη αξία του δευτερογενούς τομέα (ορυχεία, μεταποίηση, βιομηχανίες, κατασκευές κ.λπ.) είναι σχεδόν ίση (18,7% του ΑΕΠ) με την προστιθέμενη αξία του Εμπορίου συν τις χρηματοπιστωτικές συναλλαγές (17% του ΑΕΠ). Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι λίγοι παράγουν και οι υπόλοιποι είμαστε, στο πάρε-δώσε· στην ανταλλαγή.

Μύθος Νο. 3: η κρίση είναι καπιταλιστική. Αυτό μπορεί να είναι αληθές για την διεθνή κρίση, όπου πραγματικά αν κοιτάξουμε πίσω από την πιστωτική κρίση και τα περίεργα χρηματοπιστωτικά προϊόντα, θα βρούμε την κλασική μαρξιστική κρίση υπερπαραγωγής, αλλά δεν ισχύει επ’ ουδενί για την Ελλάδα. Θα ήταν αστείο να μιλάμε για κρίση υπερπαραγωγής στην Ελλάδα (εδώ ψάχνουμε με το κιάλι να βρούμε την παραγωγή). Στην Ελλάδα έχουμε κρίση του μεγάλου κράτους δηλαδή κρίση σοσιαλιστική. Δεν μιλάμε μόνο για τις ΔΕΚΟ· 1,2 δισ. ετησίως είναι το έλλειμμα του ΟΣΕ.

Δυστυχώς αυτό το μεγάλο κράτος έχει μπολιάσει πολλούς τομείς της ιδιωτικής οικονομίας. Δια αφανών κι εμφανών επιδοτήσεων δημιουργήσει φούσκες παντού. Κλασικό παράδειγμα είναι η αγορά των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. Έχουμε αναρωτηθεί πως σε μια χώρα σαν την Ελλάδα επιβιώνουν 26 εφημερίδες πανελλαδικής κυκλοφορίας, δέκα κανάλια πανελλαδικής εμβέλειας και ουκ έστι αριθμός ραδιοφώνων; Έχουμε αναρωτηθεί από ποια αγορά συντηρούνται πέντε ή επτά επαρχιακές εφημερίδες σε κάθε πόλη;

Το κυκλοφορικό σύστημα της οικονομίας ήταν απλό. Το κράτος ήταν η καρδιά. Δανειζόταν λεφτά, τα έριχνε στην αγορά (με μισθούς, επιδοτήσεις, φεστιβάλ, πανηγύρια, ενισχύσεις επενδύσεων, πανεπιστήμια στο πουθενά για την τόνωση των τοπικών αγορών κ.λπ.) κι αυτό το ονομάσαμε ανάπτυξη. Αυτό που ζούμε τώρα είναι μια καρδιακή προσβολή. Το κράτος δεν μπορεί να δανειστεί συνεπώς η καρδιά υπολειτουργεί και σχεδόν ολόκληρο το κυκλοφοριακό σύστημα έχει παγώσει.

Μύθος Νο 4: η λογική απάντηση στην ελληνική κρίση είναι κεϊνσιανή. Ανοησίες. Η κεϊνσιανή απάντηση απαιτεί ανενεργούς συντελεστές παραγωγής. Η κλασική κεϊνσιανή συμβουλή να ανοίγουμε αχρείαστες τρύπες για να διοχετευθεί εισόδημα στην αγορά και αυτό με τη σειρά του να τροφοδοτήσει τη ζήτηση και συνεπώς την παραγωγή, στην περίπτωσή μας δεν δουλεύει. Το πλεονάζον εισόδημα που θα διοχετευθεί θα πάει στους Ισπανούς για να αγοράσουμε ντομάτες, στους Χιλιανούς για μήλα, στους Τούρκους για φακές και στους Γερμανούς για αυτοκίνητα. Εμείς στο τέλος της ημέρας θα μείνουμε με τις τρύπες και με την απορία πώς από ρυθμό ανάπτυξης 4% βρεθήκαμε (μόλις κόπηκαν τα δανεικά) στο μείον 4%.

Το αστείο είναι ότι υπέρ της κεϊνσιανής πολιτικής τάσσονται και οι εργαζόμενοι και οι Έλληνες επιχειρηματίες. Αν δείτε τις ανακοινώσεις των αποκαλούμενων «παραγωγικών φορέων» το μόνο πράγμα που προτείνουν ως αναπτυξιακό είναι «ρίξτε λεφτά στην αγορά». Αυτό φυσικά δεν γίνεται, γιατί δανεικά πλέον δεν υπάρχουν, για να κινηθεί το εμπόριο και η ελληνικού τύπου «ανάπτυξη», αλλά είναι χαρακτηριστική η μετάλλαξη της ελληνικής επιχειρηματικότητας. Στο κράτος προσβλέπουν και οι Έλληνες επιχειρηματίες κι ελπίζουν σε ένα νέο κύκλο ανακύκλωσης των δανεικών.

Μύθος Νο 5: Η ύφεση. Αυτή υπάρχει και είναι μεγάλη, αλλά αντίθετα με όσα υποστηρίζονται αυτή δεν είναι προϊόν του μνημονίου ή του προγράμματος σταθεροποίησης της ελληνικής οικονομίας. Η ελληνική οικονομία αρχίζει να επιβραδύνεται από το πρώτο τρίμηνο του 2009 και συνεχίζει. Μπορεί το 2010 και λόγω των περιοριστικών μέτρων να έχουμε μείον 3,5% ή μείον 4%, όπως προϋπολογίζεται, αλλά δεν ξέρουμε τι επιβράδυνση θα είχαμε χωρίς το μνημόνιο. Μπορεί δηλαδή στις 9 Μαϊου να είχαμε καρδιακή ανακοπή, στάση πληρωμών του κράτους, πανικό στις τράπεζες, κατάρρευση αυτού του σαθρού οικοδομήματος. Εδώ χωρίς στάση πληρωμών και μόνο με την παραφιλολογία είχαμε εκροή 20 δισεκατομμυρίων από τις καταθέσεις, μπορούμε να φανταστούμε τι θα γινόταν αν λέγαμε ότι το κράτος δεν έχει να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του;

Μύθος Νο 6: Μόνο οι εργαζόμενοι πληρώνουν την κρίση. Έχετε δει τις αγωνιώδεις εκκλήσεις των εταιρών αυτοκινήτων, του ΕΒΕΑ, και άλλων σε εισαγωγικά παραγωγικών φορέων για την ενίσχυση της -πάλι εισαγωγικά- επιχειρηματικότητας; Μακροπρόθεσμα, αυτό που ευφημίζεται ως ελληνική επιχειρηματικότητα, θα πληγεί περισσότερο ακόμη και από τους εργαζόμενους, επειδή στο μεγάλο της κομμάτι είναι αεριτζίδικη. η λογική κάνω ένα γραφείο, πιάνω φιλίες με τον υπουργό ή τον διοικητή ενός δημόσιο οργανισμού και κάνω δουλειά με το κράτος στα χρόνια της επιτήρησης έχει τελειώσει, διότι απλώς το κράτος δεν έχει τα λεφτά που είχε. Φυσικά δεν πρόκειται να κοπεί μαχαίρι ούτε η διαφθορά, ούτε η διαπλοκή (διαφθορά είχαμε και στην πιο άγια οικογένεια· ένας από τους 12 μαθητές του Ιησού ήταν διεφθαρμένος) αλλά όταν το κράτος δεν έχει λεφτά, δεν υπάρχει και η υλική βάση της διαφθοράς. Κι αυτό θα πλήξει την ελληνική -και πάλι εισαγωγικά- επιχειρηματικότητα. Δεν τρέφω αυταπάτες· εμείς οι δημοσιογράφοι που δουλεύουμε σε ένα κατ’ εξοχήν κρατικοδίαιτο και βαθιά διαπλεκόμενο με κάθε εξουσία κλάδο θα πληγούμε πολύ. Αλλά μέχρι πότε οι Έλληνες πολίτες θα συντηρούν επτά κρατικά κανάλια, δέκα ιδιωτικά πανελλαδικά και τρία τέσσερα ανά πόλη επαρχιακά;

Μύθος Νο 7: Αναδιάρθρωση του χρέους. Μεταξύ μας αυτό είναι πολύ πιθανό να γίνει με την μορφή επιμήκυνσης, αλλά μπορεί και πρέπει να γίνει όταν αυτοί που μας δάνεισαν νιώσουν ασφαλείς ότι θα πάρουν τα λεφτά τους πίσω. Δυστυχώς πέρα από τα κερδοσκοπικά παιγνίδια στις αγορές, που τροφοδοτούν φήμες, δημοσιεύματα κ.λπ. υπάρχουν πραγματικοί φόβοι απλών ανθρώπων ότι θα χάσουν τα λεφτά τους τοποθετώντας τα σε ελληνικά ομόλογα. Δεν είναι οι επονομαζόμενοι καρχαρίες της Wall Street που ανησυχούν. Αυτοί τοποθετούνται έτσι ώστε να ελαχιστοποιούν το ρίσκο τους. Αλλά σκεφθείτε: εσείς θα θέλατε να αγόραζε το ασφαλιστικό σας ταμείο ομόλογα Αργεντινής; Θα θέλατε να εξαρτάται αν θα πάρετε σύνταξη, από το πως θα πάει η οικονομία της Αργεντινής;

Το αίτημα της αναδιάρθρωσης του χρέους, είναι ο παλιός ρομαντισμός της επανάστασης, αλλά τώρα με χρηματοπιστωτικά μέσα.

Αλλά ας υποθέσουμε ότι ήμασταν καθόλα έτοιμοι και στις 9 Μαϊου «τους την φέρναμε». Έβγαινε ο πρωθυπουργός, είτε από το Καστελόριζο, είτε από αλλού κι έλεγε «λεφτά δεν υπάρχουν. Στάση πληρωμών». Έκλειναν οι τράπεζες για να μην υπάρξει πανικός των καταθετών για να σηκώσουν τα λεφτά τους. Βάζαμε ισχυρές φρουρές στα σύνορα για να μην φύγουν τα χαρτονομίσματα σε βαλίτσες, ή όπως το κάναμε παλιότερα σε οδοντόκρεμες. Λέγαμε στους ξένους εμπόρους άι στο διάολο κι εσείς και τα προϊόντα σας (αυτοί σε μια χώρα υπό πτώχευση θα ζητούσαν ρευστό· δεν θα δεχόταν ούτε επιταγές, ούτε εγγυητικές, ούτε τίποτε) και λέγαμε ότι θα γίνουμε Αλβανία για μερικούς μήνες μέχρι μερικά χρόνια έως ότου περάσει η μπόρα.

Τι θα κάναμε μετά; Με τι λεφτά θα κινούσαμε στο ενδιάμεσο την ελληνική οικονομία και με ποια παραγωγική δομή θα αναπληρώναμε τις εισαγωγές; πως θα χρηματοδοτούσαν οι τράπεζες τους μικρομεσαίους, αφού θα υπήρχε ο εύλογος κίνδυνος τα λεφτά να φύγουν έξω αντί να γίνουν επενδύσεις ή θέσεις εργασίας;

Η παραδοχή μας περί χρεοκοπίας θα ήταν κάτι χειρότερο από την καρδιακή προσβολή του συστήματος, δηλαδή αυτού που ζούμε σήμερα. Θα ήταν καρδιακή ανακοπή. Θάνατος....

Μύθος Νο 8. Δεν υπάρχει ελπίδα. Ο μεγαλύτερος όλων των μύθων ο οποίος δυστυχώς εμποτίζει τον ψυχισμό νέων ανθρώπων, πολλοί από τους οποίους σκέφτονται να φύγουν στο εξωτερικό, κι αυτό αν πραγματοποιηθεί θα αποτελέσει πραγματική ζημία για την χώρα και την οικονομία. Υπάρχουν πολλά σενάρια καταστροφής τα οποία χρειάζονται μέρες για να αναλυθούν. Ένα βασικό σενάριο λέει πως ότι και να κάνουμε το δημόσιο χρέος θα πάει στο 148-150% του ΑΕΠ, οπότε η χρεοκοπία είναι αναπόφευκτη. Η αλήθεια είναι πως για τα δικά μας μεγέθη αυτό το χρέος είναι μεγάλο. Η αλήθεια επίσης είναι ότι για τα μεγέθη της παγκόσμιας οικονομίας, αυτό το χρέος είναι τρίχες. Ολόκληρο το σημερινό χρέος της Ελλάδας είναι το 1/3 του ελλείμματος των ΗΠΑ μόνο για φέτος.

Αν η παγκόσμια οικονομία ξεπεράσει τις φοβίες της, για το πουλόβερ της ευρωζώνης που θα ξηλωθεί με πρώτη την Ελλάδα και αν εμείς ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη των αγορών η ελληνική οικονομία θα αρχίσει πάλι να κινείται και ίσως με ταχύτερους ρυθμούς. Το στοίχημα λοιπόν σήμερα είναι να μην πάει η κρίση χαμένη, να αρχίσει να κινείται σε άλλη τροχιά πιο παραγωγική. Διότι ακόμη και αν γινόταν σήμερα ένα θαύμα σαν αυτό της ΟΝΕ και το κόστος δανεισμού μας ξανάπεφτε στα επίπεδα του Γερμανικού -δηλαδή αυτά τα διαβόητα spreads γινόταν μηδενικά- τι θα κάναμε; Θα ακολουθούσαμε το μοντέλο της ανάπτυξης δια της κατανάλωσης αποκλειστικά; θα αναπαραγάγαμε ένα μοντέλο, από το οποίο δεν ήμασταν ευχαριστημένοι ούτε καν πριν την κρίση;

Έχουμε καταλάβει τι ζημιά κάναμε όλα αυτά τα χρόνια στην νέα γενιά, όταν το μόνο που ελπίζουν οι 18ρηδες και το αποτυπώνουν στη συμπλήρωση των μηχανογραφικών, είναι σχολές που θα τους εξασφαλίσουν μια θέση στο δημόσιο τομέα; Και ποιον δημόσιο τομέα; Τον ελληνικό, που δεν είναι ούτε ο πιο δημιουργικός, ούτε ο πιο συναρπαστικός στον κόσμο. Δηλαδή φτιάξαμε ένα σύστημα που οι καλύτεροι της νέας γενιάς ονειρεύονται να δουλέψουν σε υποθηκοφυλακείο.

Η χώρα βρίσκεται σε μια δύσκολη καμπή. Έχει σωρεύσει παθογένειες παντού και τώρα για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια προσπαθεί να τις θεραπεύσει. Δεν είναι εύκολη υπόθεση· ο συντηρητισμός δεξιός και αριστερός είναι μια γλυκιά πρόταση, αλλά όπως αποδείχθηκε και στην περίπτωση της Ελλάδας καταστροφική. Πρέπει όμως να τα αλλάξουμε όλα. Από το δημόσιο και την εκπαίδευση, μέχρι τους όρους της επιχειρηματικότητας και προσανατολισμού των νέων. Ειδικά αυτούς τους τελευταίους δεν πρέπει να τους απογοητεύουμε με μύθους σαν τους παραπάνω. Τους κληροδοτούμε ένα χρέος τριακοσίων δισ. ευρώ, αλλά τουλάχιστον να τους αφήσουμε την ελπίδα. Και να είμαστε σίγουροι πως αν τους εξηγήσουμε τα προβλήματα σωστά, θα τα καταφέρουν μια χαρά. Θα μάς ξελασπώσουν...

Εισήγηση του Πάσχου Μανδραβέλη σε ημερίδα του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης 11.9.2010

ΠΑΤΡΙΔΑ...

...είναι ο τόπος που γεννήθηκες. Η γειτονιά που έπαιζες μικρός. Ο δρόμος που έπεσες με το ποδήλατο και έσπασες το κεφάλι σου. Η γειτόνισα στο απέναντι σπίτι που είχες καψουρευτεί. Η πρώτη ντισκοτέκ που πήγες. Η παραλία που πλατσούριζες. Το πρώτο γήπεδο που έπαιξες μπάλα. Πραγματική πατρίδα είναι μόνο η γειτονιά που γεννήθηκες. Την άλλη πατρίδα που σου έμαθαν στο σχολείο να υπηρετείς, την αγαπάς και αυτή αλλά ψυχαναγκαστικά...

Η ΑΕΚ...

...ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΤΑΡΓΗΘΕΙ

Lady in red

ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ ΤΗΣ MARCA ΣΕ ΩΡΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

Ν.Ο.ΦΑ.ΛΙ.Π.

Ο Ναυτικός 'Ομιλος Φασιστών Λιμένος Πειραιά, γνωστός και ως Ν.Ο.ΦΑ.ΛΙ.Π. σε πλήρη σύνθεση. Εντάξει... δεν είναι όλοι εκεί, λείπει η προπονήτρια, αλλά και χωρίς αυτή τα καταφέρνουν μια χαρά. Άλλωστε παίζουν χωρίς αντίπαλο. Μέχρι να αποφασίσει ο αντίπαλος αν θα κατέβει στο γήπεδο, το ματσάκι έχει χαθεί στα χαρτιά. Περαστικά μας φίλοι μου...

ΘΑΛΑΣΣΕΣ 2003-2010

Μία επιλογή από φωτογραφίες που τράβηξα τα τελευταία χρόνια.

Ουδέν κακόν αμιγές καλού. Η κρίση μπορεί να οδηγήσει σε ασφαλή συμπεράσματα

Τα συμπεράσματα από μια περίοδο που απέδειξε ότι είναι άλλο πράγμα να φωνάζεις ότι τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν και άλλο να αλλάζουν στην πραγματικότητα.

Συμπέρασμα Πρώτο
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (γνωστό και ως «οι κατακτητές»), οι κερδοσκόποι, η Παγκόσμια Νέα Τάξη, οι Αμερικάνοι, τα ΜΜΕ και ο πρωθυπουργός τα κάνουν όλα αυτά βάσει ενός σατανικού σχεδίου: Να υποδουλώσουν την ηρωική και ελεύθερη ψυχή του Ελληνισμού. Δηλαδή να τον υποχρεώσουν να αγοράζει το καρπούζι με τη φέτα και όχι ολόκληρο. Και επειδή για να συνεχίσει να παραμένει αδούλωτος και ελεύθερος (δηλαδή να είναι υπερήφανος που πετάει το υπόλοιπο καρπούζι) χρειαζόταν το χαρτζιλίκι που του έδιναν, εκείνοι σταμάτησαν ξαφνικά να του το δίνουν. Με αποτέλεσμα να αποκαλυφθούν επιτέλους οι εχθρικές προθέσεις τους. Γιατί η υποδούλωση αποκαλύπτεται μόλις κόβονται τα λεφτά. Όσο πληρώνουν, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα.

Συμπέρασμα Δεύτερο
Όπως έχει διδάξει η Μεγάλη του Γένους Επικοινωνιακή Σχολή της Τηλεόρασης, οι διαμαρτυρίες γίνονται πιο σπαρακτικές όταν συμπεριλαμβάνεται σε αυτές ο παράγοντας «μέλλον των παιδιών μας». Διότι τι νόημα έχει να μεγαλώνεις ένα παιδί σε μια χώρα που με τόση αναλγησία κόβει το «επίδομα έγκαιρης προσέλευσης» (ναι, υπάρχει πραγματικά) στους δημοσίους υπαλλήλους; Προφανώς, λοιπόν, όταν απαξιώνεται με τέτοιο βάναυσο τρόπο η καριέρα στο Δημόσιο, το μέλλον των παιδιών είναι καταδικασμένο. Ενώ σε μια χώρα ελεύθερη, χωρίς την μπότα του κατακτητή «ΔΝΤ» να στραγγαλίζει τις προσλήψεις, όπου ο καθένας μπορεί να ζητήσει μια χάρη από τον «υπουργό της διπλανής πόρτας», όλοι μπορούν να ελπίζουν. Να ελπίζουν ότι στο μέλλον, κάποιο από τα χιλιάδες off-shore Cayenne που τιτιβίζουν ξένοιαστα στους δρόμους θα είναι το δικό τους.

Συμπέρασμα Τρίτο
Για όλα φταίνε οι πολιτικοί. Που φέρνουν κομπάρσους για να γεμίζουν τις αίθουσες αναμονής στα γραφεία τους, ώστε να φαίνεται ότι κάνουν τη δουλειά τους σωστά και «εξυπηρετούν τους ψηφοφόρους τους». Γιατί οι πραγματικοί ψηφοφόροι είναι αξιοπρεπείς και ποτέ δεν διανοούνται να πουλήσουν την ψήφο τους για ένα ρουσφέτι. Με αποτέλεσμα ο πολιτικός κόσμος να γνωρίζει μια πρωτοφανή κρίση, γιατί χωρίς ρουσφέτια είναι αποδυναμωμένος και δεν έχει πια λόγο ύπαρξης.

Συμπέρασμα Τέταρτο
«Κλεμμένα λεφτά του ελληνικού λαού» ονομάζεται οποιοδήποτε ποσό εκταμιεύεται από το κράτος και είναι μεγαλύτερο από αυτό που έχει πάρει αυτός που καταγγέλλει. Οποιοσδήποτε μας ξεπέρασε σε τσατσιλίκι και δεν του αρκούσε ένας απλός κρατικός μισθός, αλλά είχε σαν οδηγό του το “Think Big”, είναι κλέφτης. Δηλαδή ο «αθώος» συμβασιούχος, ο υπάλληλος της Βουλής και ο Mr. κρατικές προμήθειες κάνουν ακριβώς το ίδιο πράγμα, με τις ίδιες ακριβώς προθέσεις. Απλώς η κλίμακα αλλάζει.

Συμπέρασμα Πέμπτο
Παράγουμε πολύ περισσότερους Κολοκοτρώνηδες από όσους μπορούμε να καταναλώσουμε. Σύμφωνα με την αρχή του Αθάνατου Ελληνικού Αυτοπαραμυθιάσματος, ο Κολοκοτρώνης που κρύβουμε όλοι μέσα μας είναι πάντα έτοιμος να επαναστατήσει μόλις δει ότι τον πιέζουν. Δηλαδή να κηρύξει πτώχευση, να ταμπουρωθεί στα Δερβενάκια και να πολεμήσει τον κατακτητή, δανειζόμενος από τους Κινέζους ή Ρώσους, προκειμένου να μη γίνει καμιά στραβή και με τους ηρωισμούς σταματήσει να παίρνει το μισθό του.

Συμπέρασμα Έκτο
Όταν οι άλλοι τζογάρουν πάνω μας, είναι «κερδοσκόποι». Όταν εμείς τζογάραμε στο χρηματιστήριο, ήμασταν «αθώοι μικροεπενδυτές». Με άλλα λόγια: όταν είμαστε με τους κερδισμένους, παραγγέλνουμε Porsche. Όταν είμαστε με τους χαμένους, είμαστε ο «κοσμάκης που έχασε τα λεφτά του από τους απατεώνες με τις Porsche. Βολεύει.

Συμπέρασμα Έβδομο
Στην πραγματικότητα υπάρχουν δύο Ελλάδες. Η μία «πεινάει», υποφέρει από τη φτώχεια και μιλάει δημόσια σαν τον Γιώργο Αυτιά. Και η άλλη γεμίζει τα σκυλάδικα, χτίζει αυθαίρετα (που ονομάζονται επισήμως «κόποι μιας ζωής») και τρέχει να παραγγείλει SUV μόλις φτηνύνουν 1.000 ευρώ.

Συμπέρασμα Όγδοο
Το ξένοιαστο φραπόγαλο του αργόμισθου διορισμένου σε οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης και το «Εθνικό συμφέρον» είναι το ίδιο πράγμα. Γι’ αυτό και η κατάργηση όλων αυτών των θέσεων «Μελών Συμβουλίων Δημοτικών Επιχειρήσεων» από το νέο Καλλικράτη ονομάζεται «Εθνική Αποσύνθεση». Και οδηγεί τους δημάρχους ακόμα και σε απεργία πείνας για το καλό των δημοτών τους και της περιοχής τους. Που συμπτωματικά ταυτίζεται με το κεκτημένο δικαίωμα να χρηματοδοτούνται χωρίς έλεγχο.

Συμπέρασμα Έννατο
Όσο πιο λερωμένη έχει τη φωλιά του κάποιος, τόσο πιο πολύ φωνάζει γενικά εναντίον κάποιου άλλου για να του ρίξει τις ευθύνες. Πρόκειται για τη νέα εκδοχή του «Ζορμπά Light». Δηλαδή ενός «Ζορμπά» σε βελτιωμένη έκδοση, που αντίθετα με τον ανθυγιεινό original Ζορμπά, του φταίνε πάντα κάποιο άλλοι (στην προκειμένη περίπτωση τα «λαμόγια της πολιτικής») που δεν ανταποκρίθηκαν στο καθήκον τους να του τα έχουν όλα έτοιμα. Και δεν αναλαμβάνει ο ίδιος καμία ευθύνη. Ούτε καν την ευθύνη ότι άφησε την τύχη του εξολοκλήρου στα χέρια τους.

Συμπέρασμα Δέκατο
Σε μια χώρα που οι μποτιλιαρισμένοι κάτοικοί της καταγγέλλουν ακόμα και το μποτιλιάρισμα (δηλαδή όλους τους άλλους που βρίσκονται στην ίδια θέση με αυτούς και οι οποίοι καταγγέλλουν ακριβώς το ίδιο), είναι λογικό να μη γίνεται δεκτό το επιχείρημα «δεν υπάρχουν λεφτά για τους μισθούς». Διότι ο δικός μου μισθός δεν είναι μέρος του προβλήματος. Όπως ούτε το δικό μου αυτοκίνητο είναι μέρος του μποτιλιαρίσματος.

Συμπέρασμα Ενδέκατο
Δεν γίνεται και το φραπόγαλο ολόκληρο και η Εθνική Υπερηφάνεια χορτάτη.

Athens Voice, Νίκος Ζαχαριάδης

ΠΩΣ ΝΑ ΔΙΑΨΕΥΔΕΤΕ ΜΙΑ ΔΙΑΨΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΕΩΣ

Το περιοδικό Espresso (όχι το δικό μας αλλά το Ιταλικό) φιλοξενούσε πριν από 20 και βάλε χρόνια, την στήλη "Το φακελάκι της Αθηνάς". Συντάξας ήταν ο Ουμπέρτο Έκο, παγκοσμίου φήμης συγγραφέας και φιλόσοφος. Η στήλη είχε κατά κύριο λόγο χιουμοριστικό χαρακτήρα. Από τις εκδόσεις "ΓΝΩΣΗ" βγήκε στα βιβλιοπωλεία ένα βιβλίο με τον τίτλο "ΠΩΣ ΝΑ ΔΙΑΨΕΥΔΕΤΕ ΜΙΑ ΔΙΑΨΕΥΣΗ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΕΩΣ". Το βιβλίο δεν είναι τίποτα άλλο παρά μία συλλογή από τα κείμενα που είχε γράψει ο Έκο από το 1986 και μετά.

Προσπάθησα να βρω ένα αντιπροσωπευτικό και ταυτόχρονα χιουμοριστικό κείμενο και εν τέλει κατέληξα σε αυτό:

ΠΩΣ ΝΑ ΤΑΞΙΔΕΨΕΤΕ ΜΕ ΕΝΑ ΣΟΛΟΜΟ

Διαβάζοντας τις εφημερίδες, δύο είναι τα προβλήματα που μαστίζουν την εποχή μας: η εισβολή των κομπιούτερ και η ανησυχητική προέλαση του Τρίτου Κόσμου. Είναι αλήθεια και εγώ μπορώ να το επιβεβαιώσω.
Πριν από λίγες μέρες έκανα ένα σύντομο ταξίδι: μία μέρα στην Στοκχόλμη και τρεις στο Λονδίνο. Στη Στοκχόλμη βρήκα την ευκαιρία ν΄αγοράσω ένα τεράστιο καπνιστό σολομό σε εξευτελιστική τιμή. Ήταν προσεχτικά τυλιγμένος σε πλαστικό, μου είπαν ότι, αν επρόκειτο να ταξιδέψω, ήταν προτιμότερο να τον φυλάξω σ' ένα δροσερό μέρος. Εύκολο να το πει κανείς.
Ευτυχώς στο Λονδίνο ο εκδότης μου μου είχε κλείσει σ' ένα πολυτελές ξενοδοχείο ένα δωμάτιο εξοπλισμένο με ψυγείο-μπαρ. Φτάνοντας στο ξενοδοχείο, είχα την εντύπωση ότι βρισκόμουν σε μια πρεσβεία του Πεκίνου στη διάρκεια της εξέγερσης των μπόξερς.
Οικογένειες είχαν στρατοπεδεύσει στο σαλόνι, ταξιδιώτες τυλιγμένοι με κουβέρτες κοιμούνταν πάνω στις βαλίτσες τους... Ρωτάω τους υπαλλήλους, όλοι Ινδοί εκτός από κάνα-δυο Μαλαισίους. Μου λένε ότι ακριβώς την προηγούμενη μέρα το μεγάλο εκείνο ξενοδοχείο είχε εγκαταστήσει ένα κεντρικό σύστημα υπολογιστών που, από μια βλάβη στη ρύθμιση του, είχε πάψει να λειτουργεί εδώ και δύο ώρες. Κανείς δεν ήξερε ποιο δωμάτιο ήταν ελεύθερο και ποιο όχι. Έπρεπε να περιμένουμε.
Προς το βραδάκι το κομπιούτερ επιδιορθώθηκε και μπόρεσα να πάω στο δωμάτιο μου. Ανησυχώντας για τον σολομό μου, τον έβγαλα από την βαλίτσα και άνοιξα το ψυγείο. Συνήθως τ α ψυγεία των περισσότερων ξενοδοχείων έχουν δύο μπύρες, δύο μπουκάλια μεταλλικό νερό, μερικά μικρά μπουκαλάκια με ποτά, μερικούς φρουτοχυμούς και δυο πακετάκια φυστίκια. Αυτό στο ξενοδοχείο μου ήταν τεράστιο και είχε καμιά πενηνταριά μπουκαλάκια ουίσκυ, τζιν, ντραμπούι, κουρβουαζιέ, γκραν μαριέ, καλβαντός, οχτώ μπουκαλάκια περιέ, δύο βιτελουάζ, δύο εβιάν, τρία μεσαίου μεγέθους μπουκάλια σαμπάνια, διάφορα κουτάκια στάουτ, πέιλ' ειλ, ολλανδέζικες και γερμανικές μπίρες, ιταλικά και γαλλικά λευκά κρασιά, φιστίκια, κρακεράκια, αμύγδαλα, σοκολατάκια κα Αλκα Σέλτζερ. Δεν είχε χώρο για τον σολομό. Άνοιξα δυο μεγάλα συρτάρια και μετέφερα όλο το περιεχόμενο του ψυγείου, βόλεψα τον σολομό στα δροσερά και ησύχασα. Όταν την επόμενη μέρα ξαναγύρισα στο ξενοδοχείο μου στις τέσσερις, ο σολομός βρισκόταν στο τραπέζι και το ψυγείο ήταν και πάλι ξέχειλο με όλα εκείνα τα πολύτιμα προϊόντα. Άνοιξα τα συρτάρια και είδα πως ότι είχα κρύψει εκεί την προηγούμενη μέρα βρισκόταν ακόμα στη θέση του. Τηλεφώνησα στη ρεσεψιόν και είπα να ειδοποιήσουν το προσωπικό του ορόφου ότι, αν έβρισκαν το ψυγείο άδειο δεν ήταν επειδή τα είχα πιει όλα αλλά εξαιτίας του σολομού. Μου απάντησαν ότι έπρεπε να τροφοδοτήσουν το κεντρικό κομπιούτερ μ' αυτή την πληροφορία διότι μεταξύ άλλων, το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού δε μιλούσε αγγλικά και δεν μπορούσε να υπακούσει σε προφορικές εντολές μα μόνο σε εντολές Basic.
Άνοιξα άλλα δύο συρτάρια και αφού μετέφερα το καινούργιο περιεχόμενο του ψυγείου έβαλα και πάλι μέσα το σολομό μου. Την επομένη, στις τέσσερις ο σολομός ήταν στο τραπέζι και ανέδιδε μια ύποπτη μυρωδιά.
Το ψυγείο ήταν ξέχειλο από μπουκάλια και μπουκαλάκια και τα τέσσερα συρτάρια θύμιζαν αποθήκες κακόφημων κέντρων τη εποχή της ποτοαπαγόρευσης. Τηλεφώνησα στη ρεσεψιόν και μου είπαν ότι είχε ξαναεμφανιστεί κάποια βλάβη στο κομπιούτερ. Χτύπησα το κουδούνι και προσπάθησα να εξηγήσω την κατάσταση σ' έναν τύπο που είχε τα μαλλιά του κότσο χαμηλά στο σβέρκο: μα μιλούσε μόνο μία διάλεκτο που, όπως μου εξήγησε αργότερα ενας συνάδελφος ανθρωπολόγος, μιλιόταν μόνο στο Κεφιριστάν την εποχή που ο Μέγας Αλέξανδρος χούφτωνε την Ρωξάννη.
Το επόμενο πρωϊ κατέβηκα να υπογράψω τον λογαριασμό. Ήταν αστρονομικός. Απ΄ όσο φαινόταν, μέσα σε δυόμιση μέρες είχα καταναλώσει αρκετά δεκάλιτρα Βεβ Κλικό, δέκα λίτρα από διάφορα ουισκυ, μεταξύ των οποίων και ορισμένα σπανιότατατα Μαλτ, οχτώ λίτρα Τζιν, εικοσιπέντε λίτρα Περιέ και Εβιάν και μερικές μπουκάλες Σαν Πελεγκρίνο, τόσους χυμούς που θα έφταναν να κρατήσουν στην ζωή όσα παιδάκια βοηθάει η UNICEF, και τόσα αμύγδαλα, φουντούκια και φιστίκια που θα αναγούλιαζαν ακόμα και τον ιατροδικαστή που θα έκανε νεκροψία στους ήρωες του Μεγάλου φαγοποτιού. Προσπάθησα να εξηγήσω, μα η υπάλληλος, χαμογελώντας με δόντια μαυρισμένα από το μπετέλ, με διαβεβαίωσε ότι έτσι έλεγε το κομπιούτερ. Ζήτησα δικογόρο και μου έφεραν βερίκοκα.
Τώρα ο εκδότης μου είναι έξω φρενών και με θεωρεί παράσιτο. Ο σολομός δεν τρώγεται. και τα παιδιά μου με συμβούλεψαν να πίνω λιγότερο...

ΟΥΜΠΕΡΤΟ ΕΚΟ, 1986

ΣΤΗ ΓΕΦΥΡΑ ΤΟΥ ΓΑΛΑΤΑ

Το Πάσχα με βρήκε στη Θεσσαλονίκη. Έμεινα στην πόλη 16 μέρες. Μία από αυτές (στις 27 Μαρτίου) ήρθε στον κόσμο η κόρη μου. Μεγάλη συγκίνηση. Από δω και πέρα άλλη ζωή μπροστά, άλλες συνήθειες, άλλα ωράρια, όλα θα είναι διαφορετικά. Χρόνο για βιβλία πιστεύω ότι θα βρίσκω, όπως βρήκα και στις διακοπές του Πάσχα, αφού σε αυτό το διάστημα διάβασα το "Εργοστάσιο των Μολυβιών" της Σώτης Τριανταφύλλου, το "Και να καθαρίσουμε τους κακομούτσουνους" του Μπορίς Βιάν και τελευταίο το "Στη Γέφυρα του Γαλατά" του Χέϊρτ Μακ.

Το τελευταίο ανήκει στην κατηγορία της ταξιδιωτικής λογοτεχνίας, μία κατηγορία που δεν είχα αγγίξει ποτέ. Λάθος μου, καθώς το βιβλίο του Μακ είναι από τα πολύ καλά και το προτείνω ανεπιφύλακτα. Μου αρέσει να διαβάζω για άλλους λαούς, άλλες πόλεις και χώρες και όχι τόσο για την Ελλάδα. Την Ελλάδα την ζούμε καθημερινά και έχουμε μία εικόνα για την πολιτική, πολιτισμική και οικονομική της κατάσταση. Έχω διαβάσει ελάχιστα για την ιστορία της χώρας μας. Προτιμώ να μαθαίνω για άλλες χώρες.

Το βιβλίο «Στη γέφυρα του Γαλατά» είναι ένα υπέροχο και συγκινητικό χρονογράφημα της Πόλης και των κατοίκων της. Η γέφυρα ενώνει τις δύο παλαιότερες περιοχές της Κωνσταντινούπολης. Η νότια περιοχή είναι η συντηρητική και στραμμένη προς ανατολάς, η βόρεια πλευρά είναι η αριστοκρατική, η διαποτισμένη με την νοοτροπία και την κουλτούρα της Δύσης. Ονομάζεται Γαλατάς και είναι η πιο γοητευτική περιοχή της Πόλης. Τα δύο άκρα που χωρίζονται από τον Κεράτιο Κόλπο, γεφυρώνονται με μία γέφυρα που έχει κατασκευαστεί πέντε φορές τα τελευταία 600 χρόνια. Η σημερινή κατασκευή χρονολογείται από το 1992 σε αντικατάσταση της παλιάς που είχε κατασκευαστεί από Γερμανική εταιρεία το 1912.

Ο Ολλανδός συγγραφέας Χέϊρτ Μακ ταξίδεψε στην Πόλη και έμεινε πολύ καιρό, τον περισσότερο από τον οποίο πέρασε πάνω στη γέφυρα, παρατηρώντας, μιλώντας με θαμώνες, ψαράδες και πωλητές. Είχε μαζί του Τούρκο μεταφραστή για να συνεννοείται όσο το δυνατόν καλύτερα με τους ντόπιους και πήρε αμέτρητες «συνεντεύξεις» από δεκάδες άτομα. Όπως γράφει η αρχή του βιβλίου : « Στη γέφυρα δεν κάνεις φίλους, από τη γέφυρα μόνο παρακολουθείς». Η γέφυρα έχει την δική της ζωή. Είναι σαν αυτοτελής οργανισμός με τους δικού του ρυθμούς και κανόνες. Προσφέρει όλα όσα χρειάζεται ένας άνθρωπος: χτένες, ανατομικά σανδάλια, τσιγάρα, κούκλες που χορεύουν, τσάντες Γκούτσι και Ρόλεξ ασαφούς προέλευσης, ομπρέλες με παραστάσεις από λουλουδιασμένα λιβάδια, πινέλα ξυρίσματος, προφυλακτικά και κουρδιστά στρατιωτάκια.

Σε όλο το μήκος της γέφυρας δραστηριοποιούνται ψαράδες, φωτογράφοι, ψιλικατζήδες, βιβλιοπώλες, αρωματοπώλες, παπατζήδες, λαχειοπώλες, τεϊοπώλες και ένα σωρό άλλες «ειδικότητες». Ο Μακ προσέγγισε συγκεκριμένους καθημερινούς ανθρώπους, κέρδισε την εμπιστοσύνη τους, και αυτοί τον αντάμειψαν. Με τι; Με το να του ανοίξουν την καρδιά τους, να του πουν την ιστορία της ζωής τους, τα πάθη τους, τα λάθη τους, τους έρωτες τους, την φτώχεια που πέρασαν και περνούν. Του είπαν την άποψη τους για την σύγχρονη Τουρκία και την θέση της στην Ευρώπη και τον κόσμο, του περιέγραψαν τι σημαίνει για τους Τούρκους η λέξη «Τιμή» και τι σημαίνει για αυτούς το Ισλάμ.

Ποιοι είναι οι πρωταγωνιστές του βιβλίου του; Πρώτος και καλύτερος ο πατοπώλης. Ξυπνάει νωρίς, στις πεντέμισι είναι ήδη στο πόστο του. Έχει πρόβλημα με τα δόντια του. Πρέπει να κάνει θεραπεία αλλά δεν έχει ούτε ένα εκατομμύριο. Το ένα εκατομμύριο είναι δεν είναι μισό ευρώ. Χρωστάει σε ένα φίλο του 45 εκατομμύρια και για να μη νιώθει την πείνα καπνίζει διαρκώς. Δεύτερος σημαντικός πρωταγωνιστής του Μακ είναι ο Οϊντέρ. Πουλάει τσιγάρα για τα προς το ζην. Λέει σε μία συζήτηση με τον Μακ: «Όλα όσα ο Θεός απαγόρεψε συμβαίνουν εδώ: ληστείες, κλοπές πορτοφολιών, οι τζογαδόροι σκοτώνονται ακόμα και μεταξύ τους». Ο Οϊντέρ έχει έναν πατέρα χωρίς δουλειά και πρέπει μαζί με τον αδελφό του να συντηρήσουν μία οικογένεια οκτώ ατόμων. Διαθέτει απτόητη αισιοδοξία αλλά μερικές φορές κοντεύει να ψοφήσει από την πείνα. Ο τεϊοπώλης κατάγεται από ένα χωριό, (όπως και ο αρωματοπώλης), κοντά στα ιρανικά σύνορα. Λέει κάποια μέρα στον Μακ: « Αν ερχόσουν μία μέρα στο χωριό μου, θα έμενες με το στόμα ανοιχτό. Θα έμενες έκπληκτος με το πώς αναγκάζονται να ζήσουν οι άνθρωποι εκεί». Ο βιβλιοπώλης βλέπει και ακούει τα πάντα. Μία μέρα παρέδωσε στον συγγραφέα ολόκληρη κοινωνιολογική μελέτη της γέφυρας. Αυτό που περιέγραψε ήταν ένα είδος οικονομικής στεγανοποίησης. Οι ιχθυοπώληδες για παράδειγμα, κατάγονται σχεδόν όλοι από την ανατολική πόλη Ερζιντζάν. Αν δεν κατάγεσαι από κει, δύσκολα θα σταθείς πάνω στη γέφυρα να πουλήσεις ψάρια…

Δεν έχει νόημα να τους αναφέρουμε όλους, πρόκειται για ανθρώπους απόλυτα φτωχούς, που ζουν μόνοι τους είτε έχουν οικογένεια είτε όχι. Οι περισσότεροι κατάγονται από την πάμφτωχη Ανατολία, από χωριά ασήμαντα, μικρά στα οποία δεν είχαν καν να φάνε. Πήγαν στη μεγάλη πόλη για μια ευκαιρία. Και κατέληξαν στη Γέφυρα του Γαλατά. Οι ζωές τους περνούν απαρατήρητες κι όμως βρέθηκε ένας άνθρωπος να ενδιαφερθεί. Ο Χεϊρτ Μακ από την Ολλανδία.

Θα κλείσω με τα λόγια δύο λογοτεχνών. Ο πρώτος αναφέρεται στην γεωγραφία της περιοχής και ο δεύτερος στους ανθρώπους της. Έγραψε λοιπόν ο ρώσος ποιητής Γιόζεφ Μπρόντσκι για αυτήν την μαγευτική γωνιά της γης: « Υπάρχουν μέρη όπου η ιστορία είναι αναπόφευκτη, σαν σύγκρουση στον αυτοκινητόδρομο-μέρη όπου η γεωγραφία προκαλεί την ιστορία. Όπως η Ισταμπούλ ή αλλιώς Κωνσταντινούπολη ή αλλιώς Βυζάντιο». Και ο Ορχάν Παμούκ περιγράφει τον μέσο άνθρωπο σε μία φτωχή, μη δημοκρατική, ισλαμική χώρα: «Ο Δυτικός κόσμος έχει ελάχιστη επίγνωση της συντριπτικής αίσθησης ταπείνωσης που βιώνει η πλειονότητα του παγκόσμιου πληθυσμού. Είναι μία αίσθηση που οι άνθρωποι πρέπει να προσπαθήσουν να την νικήσουν χωρίς να χάσουν την ορθοφροσύνη τους, χωρίς να δελεαστούν από τους τρομοκράτες, τους ακροεθνικιστές ή τους φονταμενταλιστές».